David Polak (1889)

David Polak is op 29 augustus 1889 in Amsterdam geboren. Hij was de oudste zoon van Benjamin Heiman Polak (Hoorn 24 december 1869 – Amsterdam 27 april 1909) en Fijtje Polak-van Volen (Amsterdam 7 juli 1851 – Amsterdam 2 juli 1940). Na hem werd op 6 januari 1892 zijn zus Rosette geboren, eveneens in Amsterdam. Davids ouders waren op 2 januari 1889 getrouwd.

David Polak (1889)

Voornaam
David
Achternaam
Polak
Geboortedatum
28 augustus 1889
Geboorteplaats
Amsterdam
Sterfdatum
16 juli 1943
Sterfplaats
Sobibor

Over het volwassen leven van David is weinig terug te vinden. Wel over het gezin waarin hij opgroeide. Davids moeder Fijtje was weduwe toen ze trouwde met zijn vader Benjamin. Ze was eerder getrouwd met Salomon Zadok Swaab. In dit huwelijk werden twee dochters geboren: Elisabeth (1876) en Schoontje (1879). 

Het leeftijdsverschil tussen Fijtje en haar tweede man Benjamin was groot, Fijtje was toen ze met Benjamin trouwde 37, hij was toen 19. Net als haar vader David Salomon van Volen (1813-1860) was Fijtje kapper. Ze bleef dit beroep ook na haar huwelijk uitoefenen. Uit de advertenties van haar is te volgen waar ze met haar gezin gewoond heeft.

1890

1892

1898

Over het beroep van Davids vader Benjamin is bekend dat hij bij zijn huwelijk kantoorbediende was. Hij overleed in 1909 op 40-jarige leeftijd. Fijtje woonde in bij het gezin van haar dochter Rosette aan de Uiterwaardenstraat 115 III in Amsterdam. Ze stierf in Amsterdam in het eerste oorlogsjaar, ze werd 89 jaar.

David was toen koopman, later handelsreiziger.

Op 27 januari 1916 trad David in het huwelijk met Ida Köttler (Amsterdam, 7 maart 1891). Het adres Gelderschekade 5 was het woonadres van Ida Köttler. David was toen koopman, later handelsreiziger.

 Ida Köttlers vader was Hermann Baruch Hirsch Köttler ( 1852-1921), een sigarenfabrikant. Hij was afkomstig uit Litouwen, haar moeder was Julie Juliana Köttler -Itzig (1854-1903), zij was afkomstig uit Polen. Ida had zes oudere zusters, van wie er twee heel jong overleden. Ida’s moeder overleed in 1903, Ida was toen twaalf jaar.

Op 22 augustus 1920 werd in Amsterdam de dochter van David en Ida geboren: Julia, vernoemd naar Ida’s moeder.

1921. Deze advertentie is ondertekend  door de gezinnen van David  Polak en zijn zus Rosette Preso-Polak.  Davids dochtertje Julia Polak was twee weken ouder dan Rosettes zoon Bernard Preso.

In het derde oorlogsjaar, op 9 juni 1943, trouwde dochter Julia in Amsterdam met meubelmaker Salomon Santen (Amsterdam 27 november 1919), vermoedelijk in de hoop als getrouwd stel van deportatie te worden vrijgesteld. Julia was toen kantoorbediende. Ze gingen inwonen bij David en Ida aan de Ingogostraat 2 I in Amsterdam.
Een maand later, op 6 juli 1943 kwamen David en Ida Polak-Köttler en Julia en Salomon Santen-Polak aan in kamp Westerbork. Ze kwamen terecht in barak 60. Een week later, op 13 juli 1943 volgde hun transport naar Sobibor. Daar werden ze op 16 juli 1943 vermoord.
David Polak was 53 jaar, Ida Polak-Köttler was 52 jaar, Julia Santen-Polak was 22 jaar, Salomon Santen was 23 jaar oud.

Familieleden David Polak:
David Polaks jongere zuster Rosette Preso-Polak, haar man Gerrit Preso kwamen om in Sobibor op 11 juni 1943, Zoon Daniël Preso en zijn vrouw Bronislawa Preso-Nagler werden op 2 juli in Sobibor vermoord. Zoon Bernard Preso's overlijdensdatum is vastgesteld op 31 maart 1944 in Polen.

Ook het lot van de rest van de familie van Davids moeder Fijtje was tragisch.
Drie kinderen van haar oudere broer Mozes David van Voolen (1844-1923), Israel van Voolen, Sara van Embden - van Voolen en Elisabeth Keesing- van Voolen zijn vermoord; evenals de zonen van haar twee jaar oudere broer Abraham David van Volen (1849 - 1942): David van Volen (1876 – Auschwitz 1 februari 1943) en zijn vrouw Aaltje van Volen - Polak (1879 – Auschwitz 1 februari 1943), en hun dochter Reijna van Volen (1903 – Auschwitz 5 februari 1943) en David van Volens broer Mozes van Volen (1884 - Theresienstadt 19 februari 1944) en diens vrouw Aaltje van Volen - Härtz (1885 - Auschwitz 8 oktober 1944) met drie van hun vier kinderen; en de dochter van haar jongste broer Raphael David van Volen (1856-1939), Elisabeth van Volen (1891 – Sobibor 21 mei 1943).

Hetzelfde geldt voor de familie van zijn vader, Benjamin Heiman Polak (Hoorn 1869 – Amsterdam 1909). Hij was nummer twee in een gezin van 9 kinderen, allemaal geboren in Hoorn. Zijn jongere broer Pinehas Polak (1874) is in Sobibor op 9 april 1943 vermoord, David (1884) op 30 april 1943 en Salomon Polak (1887) op 14 maart 1943, eveneens in Sobibor. 

Zussen van Ida Polak-Köttler:
Rifka overleed in Amsterdam in 1940. Martha (Garnsee, Posen, Duitsland, nu Gardeja, Polen, 1882) en haar man David Sjouwerman (Amsterdam 1879) werden omgebracht in Auschwitz op 19 november 1942. Else overleefde, Sophie (Groningen 1888) kwam op 11 juni 1943 om in Sobibor, haar man Henri Saks (Amsterdam 1892) en hun dochter Renée Saks (Hilversum 1920) waren in 1942 in Auschwitz vermoord. Sophies dochter uit een eerder huwelijk overleefde.

Herinneringscentrum Kamp Westerbork
  • Herinneringscentrum Kamp Westerbork
  • Oosthalen 8, 9414TG Hooghalen
  • Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.