Barentz had een auto, een bezienswaardigheid in die tijd. In zijn vrije tijd ontwikkelde hij zich tot een niet onverdienstelijk kunstschilder. Barentz was een grote man met een gezellig, vriendelijk gezicht en veel gevoel voor humor.

Isaäc Barentz

Isaäc Barentz werd geboren in Amsterdam op 13 december 1890 als zoon van Jacob Barentz (Amsterdam, 30 juni 1860 – 8 december 1931), een diamantslijper, en Lea Pop (Amsterdam, 4 juli 1865 – 3 augustus 1933). Hij had een jongere zus, Sara (Amsterdam, 1 augustus 1896 – Sobibor, 4 juni 1943). Zij was getrouwd met Michel de Vries (1887 – 1943) en had twee zoons Jacques (1919 – 1943) en Arnold (1922 – 1943). Dit gezin werd op 4 juni 1943 vermoord in Sobibor.

Jacob Barentz en Lea Pop (Collectie Joods Historisch Museum - www.jck.nl)

De ouders van Isaäc met zijn zuster Sara en haar gezin,1929 
(Collectie Joods Historisch Museum - www.jck.nl)

Isaäc had drie halfbroers en een halfzusje uit een eerder huwelijk van zijn vader, met Eva Juliard. (*1).

Toen Isaäc werd geboren woonde het gezin in de Zwanenburgstraat 24 in Amsterdam. In de archieven is te vinden dat hij in 1909 werd gekeurd voor de militaire dienst maar in verband met broederdienst werd vrijgesteld. Als beroep wordt daar meubelmaker vermeld. In het archief van de ANDB (Algemene Nederlandse Diamantbewerkersbond) staat dat hij lid was vanaf 19 juni 1909 en voor het lidmaatschap bedankte op 19 mei 1914. Zijn adres in die tijd was Mauritsstraat 9 1hg.

Vanaf 1921 verschenen er in diverse kranten advertenties van Firma I. Barentz in de Utrechtsestraat 21, later 27, in Amsterdam die verzilverde en nikkelen luxewaren verkocht zoals bestek.

 

De advertenties blijven verschijnen, tot aan de oorlog, maar dan heet de firma niet meer I. Barentz, maar Barentz.

Aangezien Isaäc in 1925 in Groningen trouwde, zou het kunnen dat de firma in Amsterdam eerst door hem werd geleid maar later werd overgenomen door een familielid, en dat was Michel de Vries, de man van Isaäcs zuster Sara. In het archief van Joods Cultureel Kwartier zijn documenten die de arisering, overname en verwacht herstel van de juweliersfirma I. Barentz in de Utrechtsestraat betreffen. Uit deze documenten blijkt dat Michel de Vries directeur was van de firma I. Barentz, ook genoemd de firma Barentz.

(Collectie Joods Historisch Museum - www.jck.nl)

Michel en Sara de Vries hadden twee zoons, dus het gezin van vier personen, zoals vermeld in onderstaande advertentie, was het gezin de Vries.

 

Op 6 juli 1925 trouwde Isaäc in Groningen met Bella de Jong (Groningen, 6 april 1897). De ouders van de bruid, Salomon de Jong (Lemsterland 1872 – Amsterdam 1936), ook Salco genoemd, en Biena Kater (Groningen 1873 – Amsterdam 1935), Bientje genoemd, waren bij het huwelijk aanwezig. Bella was de oudste van 5 kinderen, van wie niemand de oorlog overleefde. (*2). Ook Isaäcs ouders waren aanwezig bij het huwelijk, zijn vader was getuige. Het feit dat het huwelijk plaats vond in de Harmonie in Groningen, de grote concertzaal van de stad in die tijd, geeft aan dat Isaäc niet onbemiddeld was.

Opvallend is dat Isaäc zich vanaf die tijd Piet noemde. Dat is ook te zien in de advertenties die hij plaatste voor zijn handel in naaigarens, aan de Carolieweg 10 in Groningen, wat ook het adres is dat in de ondertrouwadvertentie staat.

Nieuwsblad van het Noorden, 1924

Later was de zaak op een ander adres gevestigd, Brinklaan 31, een woonhuis gebouwd in 1920, waar de Barentzen zeer waarschijnlijk ook woonden.

In 1935 overleed de vader van Bella. Blijkens de advertentie noemde Isaäc zich nog steeds Piet, en de E voor Bella’s naam staat voor Elisabeth. In het Boek van Wil Legemaat, Van kwaad tot onvoorstelbaar erger, lezen we dat Bella in het begin van de oorlog een mooie armband aan haar buurmeisje Henny gaf, waar de letter E op stond. 'Ik heet eigenlijk Elisabeth', vertelde ze het meisje.

Kennelijk gingen de zaken goed voor Isaäc; er waren agenturen in binnen- en buitenland. Op 12 mei 1937 vestigde het echtpaar zich in Haren, in een splinternieuw landhuis dat ze huurden aan de Oosterweg.

Isaäc Barentz (collectie Joods Historisch Museum - www.jck.nl)

Isaäc Barentz (collectie Joods Historisch Museum - www.jck.nl)

In het boek van Wil Legemaat lezen we : Het paar werd gezien als welgesteld. Barentz had een auto, een bezienswaardigheid in die tijd. In zijn vrije tijd ontwikkelde hij zich tot een niet onverdienstelijk kunstschilder. Barentz was een grote man met een gezellig, vriendelijk gezicht en veel gevoel voor humor.

Toen de oorlog uitbrak en de bezetter de bewegingsvrijheid van Joden beperkte kon Barentz alleen nog maar handeldrijven met Joden, de auto mocht niet meer gebruikt worden en geld en kostbaarheden moesten in mei 1942 worden ingeleverd bij de roofbank Lippman Rosenthal & Co in Amsterdam.

Begin juli 1942 kreeg Barentz de oproep zich in Groningen te laten keuren en zich aansluitend aan te melden voor een werkkamp. Vermoedelijk gaf Isaäc vrijwillig gehoor aan deze oproep. Op vrijdag 10 juli 1942 meldde hij zich, met negen andere Joodse mannen en jongens uit Haren, bij een bus, die klaarstond aan de Emmalaan. De bestemming was één van de Joodse werkkampen of kamp Westerbork. Voor Isaäc werd het dat laatste.

Met het tweede transport naar Auschwitz werd hij op 16 juli 1942 tegelijk met een groep Joodse gevangenen uit kamp Amersfoort naar Auschwitz gedeporteerd. Op de lijst van het binnenkomend transport in Auschwitz dat van dit transport bewaard is gebleven staat de naam van Isaäc Barentz vermeld. Bij zijn beroep staat ‘kunstschilder’ genoteerd. Isaäc kreeg in Auschwitz het nummer 48489. Op 15 augustus 1942 werd Isaäc Barentz in Auschwitz om het leven gebracht. Hij was 51 jaar oud.

Alle Harense Joden die niet al in juli 1942 waren gedeporteerd werden op 28 november 1942 uit hun huis gehaald. Mogelijk was Bella toen ziek - zieken werden in november nog met rust gelaten - want zij hoorde niet bij deze groep. Op 11 maart 1943 werd zij naar Westerbork gebracht. Met het transport van 13 april 1943 werd zij met 1203 anderen naar Sobibor gevoerd en daar op 16 april 1943 vermoord. Er zijn geen overlevenden van dit transport. Bella werd 46 jaar.

Bella Barentz (collectie Joods Historisch Museum - www.jck.nl)

Gedenkteken bij de Nederlands Hervormde kerk in Haren.

In 2010 werden er voor Isaäc Barentz en Bella Barentz – de Jong stolperstenen gelegd voor het huis aan de Oosterweg.

 

*1
Broers en zusters van Isaäc Barentz:
Kinderen van Jacob Barentz en Eva Juliard

• Roosje (Amsterdam 15/8/ 1883 – Hilversum 21/8/ 1919) overleden aan Spaanse griep
• Samuel (Amsterdam 17/12/1884 -Hilversum 11/12/1952 X Henriette Davids (Arnhem 1887 – Hilversum 1948)
• Elkan (Amsterdam 11/2/ 1886 – Auschwitz 13/11/ 1943) X Jetje van Thijn (Amsterdam 7/9/ 1886 – Auschwitz 13/11/ 1943) zoon Jacques (1918-1944)
• Elias (Amsterdam 23/1/1887 – 23/12/1891)
• Simon (Amsterdam 27/2/1888 – Auschwitz 26/10/1942) X Mathilda de Haan (Amsterdam 18/8/1893 – Renkum 1959)
• Bertha (Amsterdam 29/5 1889- 9/12/1889)

Zuster van Isaäc Barentz, Kind van Jacob Barentz en Lea Pop:

• Sara (Amsterdam 1/8/1896 – Sobibor 4/6/1943) X Michel de Vries (Amsterdam 30/8/1887 – Sobibor 4/6/1943) zoon Jacques (1919 – 1943) zoon Arnold (1922 – 1943)

*2
Broers en zussen van Bella de Jong

• Vrouwtje Rosa (Groningen 23/1/1899 – Auschwitz 10/8/1942) X Abraham Katz (Arnhem 4/1/1902 – Auschwitz 10/8/1942)
• Leopold David (Louis) (Groningen 24/3/1901 – Groningen 9/4/1945) X Frieda Johanna Pleij (10/4/1911- ?)
• Hendrika Louisa (Dori) (Groningen 13/3/1905 – Auschwitz 221/9/1942) X Izidor Eigenfeld (Stanislavov Polen29/2/1895 -Monowitz 19/91942) Leo Bernard (1931-1942), Karla (1929-1942)
• Bernard Nico (Groningen 30/11/1908 – Mauthausen 10/3/1945)