Annetta van Volen is als buitenechtelijk kind geboren op 9 december 1913 in het Wilhelmina Gasthuis te Amsterdam. Haar moeder, Elisabeth van Volen, was toen 22. Zij werd op 26 november 1891 geboren te Amsterdam als oudste kind van Raphael van Volen (1856 -1939) en Rosetta Schnitzler (1862 - ?). Ze had twee broers, David en Leon, die de Shoah zouden overleven.

Annetta van Gelderen-van Volen Presser

Ten tijde van Annetta’s geboorte stonden zowel moeder als dochter ingeschreven als ‘verpleegden’ bij Huize Annette aan de Alberdingk Thijmstraat 36-40 in Amsterdam.
Huize Annette was opgericht met idealistische motieven en had mede als doel het taboe rond ongehuwd moederschap te doorbreken. In het tehuis werd geen onderscheid gemaakt tussen kerkelijke gezindten, vrij bijzonder in de tijd van verzuiling. Het contact tussen moeder en kind vond men heel belangrijk, dus de baby werd niet meteen na de geboorte weggehaald.
De moeders moesten aan een aantal voorwaarden voldoen: zij moesten het kind erkennen, geregeld bezoeken, kostgeld betalen en na zes weken voor de babykleertjes zorgen.

Meer informatie over Huize Annette is te vinden op onderstaande website: https://www.joodsamsterdam.nl/huize-annette/

Elisabeth bleef tot 24 december als verpleegde in het tehuis. Daarna ging ze terug naar haar ouderlijk huis aan de Oude Hoogstraat 5 te Amsterdam. Op 25 december 1913 erkende ze, volgens het beleid van Huize Annette, haar dochter.
Ze werd huishoudster en woonde op diverse adressen.

Kinderen in Huize Annette. (Bron: fotocollectie Nationaal Archief)

Annetta bleef in het tehuis tot 4 januari 1915. Toen werd ze geadopteerd door het kinderloze echtpaar Levie Presser (21 juni 1876) en Anna Presser-Kesnar (28 november 1873).
Levie Presser en Anna Kesnar waren op 9 augustus 1898 te Zaandam getrouwd. Op de huwelijksakte staat bij het beroep van Levie diamantslijper. In latere jaren was hij venter van ‘blindenartikelen’, en had hij toestemming te venten in de gehele stad Amsterdam. Vermoedelijk was zijn koopwaar artikelen die door blinden gemaakt waren. Op de website Joods Monument staat vermeld dat Levie werkverschaffingsarbeider was.

In 1920 deed Levie Presser het verzoek aan H.M. de Koningin voor zijn pupil tot het voegen van de naam ‘Presser’ aan ‘Van Volen’. Het verzoek werd toegewezen, op Annetta’s geboorteakte staat de aantekening dat zij bij Koninklijk Besluit van 23 oktober 1920 (nummer 45), toestemming kreeg om achter haar naam Presser te mogen zetten.

Op de Amsterdamse archiefkaart van Annetta van Volen Presser staat dat zij vanaf 1931 op diverse adressen in Antwerpen verbleef. In april 1938 was ze weer terug in Amsterdam, ze trok toen in bij haar ouders aan de Nieuwe Kerkstraat 107 I.

Op 27 juli 1939 trouwde Annetta met bakker en weduwnaar Samson van Gelderen.

Samson van Gelderen was de zoon van Salomon van Gelderen (1878- Auschwitz 1942) en Marianne van Gelderen-IJzerkoper (1881- Auschwitz 1942). Samson had een zus, Reintje (1904- Auschwitz 1942).
Met zijn eerste vrouw, Saartje Wallach was Samson van 1932 tot haar overlijden op 4 september 1938 getrouwd geweest. Samen hadden zij een zoon, Salomon, geboren op 5 september 1933.

Ook Annetta en Samson kregen een kind, hun dochter Marianne werd geboren op 15 november 1940. Het meisje overleed echter al na zeven dagen, op 22 november 1940.

Op 18 juli 1942 was Annetta met haar gezin aangekomen in kamp Westerbork en op 21 juli 1942 op transport gesteld naar Auschwitz. Daar zijn Annetta en Salomon op 23 juli 1942 vermoord. Annetta van Gelderen-van Volen Presser was 28 en Salomon van Gelderen was 8 jaar oud. Samson van Gelderens overlijdensdatum is vastgesteld op 18 augustus 1942 in Auschwitz. Hij was 37 jaar.

Onderaan dit portret is de inventarislijst van hun woning aan de Lepelstraat 93 I te Amsterdam te lezen.

Annetta’s biologische moeder Elisabeth van Volen verbleef volgens aantekening in kamp Westerbork in barak 70. Maar daar is ze in ieder geval niet lang geweest, want de datum van aankomst, 18 mei 1943, is ook haar transportdatum. Als haar laatste adres wordt zowel Utrechtschedwarsstraat 59 als Swammerdamstraat 3 II genoemd.
Op 18 mei 1943 werd ze op transport gesteld naar Sobibor. Daar is ze op 21 mei 1943 om het leven gebracht. Elisabeth van Volen was 51 jaar oud.

Ook de adoptie-ouders van Annetta zaten op het transport van 18 mei 1943 naar Sobibor. Ze waren op 11 mei 1943 aangekomen in kamp Westerbork. Levie en Anna Presser-Kesnar ondergingen hetzelfde lot als Elisabeth, ook zij werden op 21 mei 1943 vermoord. Levie Presser was 66 jaar, Anna Presser-Kesnar was 69 jaar oud.

Inventarislijst Lepelstraat 93 I, Amsterdam

kamer
tafel
stoel (4)
armstoel (2)
klok
kolenfornuis
spiegel
staande schemerlamp
hanglamp
theetafel met aardewerk
buffet
kast
schilderij (2)
vitrage en overgordijn (4)
balatum
tapijt
mat (2)

kleine voorkamer
bed met beddengoed
kastje
vitrage en overgordijn (2)
balatum

tussenkamer
tafel
stoel (2)
armstoel (2)
divan met kleed
hanglamp
balatum
rieten mat

achterkamer
ledikant met beddengoed
nachtkastje
stoel (2)
bloementafel
radiokastje
kast met linnengoed
hanglamp
schilderij (2)
vitrage en overgordijn (4)
balatum
mat (3)
wandkast

keuken
gasstel
tafel
stoel (2)
keukengerei
vitrage (2)
balatum
kokosloper
kast
plafonnière

gang
kapstok
kokosloper