Sonja Catharina Bonn-Polak

Sonja Polak was nog maar 17 jaar toen ze trouwde met Ary Bonn, hij was bijna 19. Hun huwelijk vond plaats in kamp Westerbork. Sonja was daar op 17 augustus 1942 aangekomen, Ary een maand eerder, op 18 juli 1942.
Ze hadden beiden als beroep: kantoorbediende. Misschien werkten ze op hetzelfde bedrijf in Amsterdam en hebben ze elkaar daar leren kennen.

Sonja Catharina Bonn-Polak

Voornaam
Sonja Catharina
Achternaam
Bonn-Polak
Geboortedatum
24 januari 1925
Geboorteplaats
Amsterdam
Sterfdatum
30 april 1944
Sterfplaats
Auschwitz

Sonja Catharina Polak was het enige kind van Joseph Polak (1894 – Auschwitz 1943) en Jenny Polak-Kanter (1896- Auschwitz 1942). Ze is geboren op 24 januari 1925 in Amsterdam. Haar vader Joseph was diamantbewerker. Het gezin Polak woonde aan de Rijnstraat 64 II in Amsterdam.

Ary Bonn is geboren op 13 november 1923 in Amsterdam. Hij was de zoon van diamantbewerker Daniel Bonn (1891- Sobibor 1943) en Rebecca Bonn-Baune (1896- Sobibor 1943). Ary had een oudere zus, Suze. Zij is geboren op 17 augustus 1916 en overleefde de oorlog.
Het gezin woonde aan de Van Woustraat 189 I in Amsterdam.

Voordat Ary in kamp Westerbork kwam, werkte hij in het Joodse werkkamp Geesbrug. Van Ary zijn twee tekeningen, gemaakt door de medebewoner van kamp Geesbrug en Westerbork, tekenaar Leo Kok.

(bron: Collectie Joods Historisch Museum:  https://data.jck.nl/page/aggregation/jhm-museum/MB01602)

(bron: Collectie Joods Historisch Museum: https://data.jck.nl/page/aggregation/jhm-museum/MB01486) 

Sonja Polak was nog maar 17 jaar toen ze trouwde met Ary Bonn, hij was bijna 19.

 Sonja kwam op 17 augustus 1942 aan in kamp Westerbork. Ze kwam terecht in barak 65. Sonja trouwde op 30 september 1942 in het kamp met Ary Bonn. Ary was bijna 19 jaar, Sonja nog maar 17. Ze moesten voor hun huwelijk toestemming hebben van hun ouders. 

(Bron: archief HcKW)

Sonja's ouders waren kort voor het huwelijk van hun dochter, op 18 september 1942, in kamp Westerbork aangekomen, een dag later tekenden zij hun toestemming voor dit huwelijk. Drie dagen later echter, op 21 september 1942, werden zij op transport gesteld naar Auschwitz. Moeder Jenny Polak-Kanter werd direct na aankomst in Auschwitz vermoord, vader Joseph Polaks datum van overlijden is vastgesteld op 31 januari 1943 in Auschwitz.

Ook Ary heeft zijn ouders Daniel Bonn en Rebecca Bonn-Baune in kamp Westerbork zien aankomen, dat was op 25 maart 1943. Twee maanden later, op 25 mei 1943 werden zij gedeporteerd naar Sobibor, waar beiden drie dagen later werden vermoord. 

Bijna een jaar konden Ary en Sonja samenblijven in Westerbork. Ze hebben langer in kamp Westerbork kunnen blijven omdat ze er beiden hebben kunnen werken. Net als Ary was ook Sonja kantoorbediende, ze werkten allebei bij de Fliegende Kolonne die onder andere werd ingezet voor hulp bij aankomende en vertrekkende transporten. Hun eigen transport kwam uiteindelijk op 7 september 1943, ze moesten naar Auschwitz.

https://collecties.kampwesterbork.nl/werk/https%3A%2F%2Fdata.kampwesterbork.nl%2Fwork%2FTH0000000191

https://collecties.kampwesterbork.nl/werk/https%3A%2F%2Fdata.kampwesterbork.nl%2Fwork%2FTH0000000192

Op de transportlijst staat bij Ary als beroep 'bureaumedewerker' vermeld en bij Sonja 'Kontoristin'. In Auschwitz werden Ary en Sonja van elkaar gescheiden. Ary werd begin oktober doorgestuurd naar kamp Warschau.
Sonja ging in Auschwitz niet naar de gaskamers. Volgens ooggetuige mevr. M. van West is Sonja in april 1944 in Auschwitz aan tyfus overleden. Haar overlijdensdatum is vastgesteld op 30 april 1944. Sonja Catharina Bonn-Polak was toen 19 jaar oud.

Kamp Warschau, de plaats waar Ary naartoe gestuurd werd, was gebouwd op de resten van het getto van Warschau dat eerder dat jaar door de Duitsers was ontruimd. De dwangarbeiders moesten het puin opruimen en de waardevolle resten bij elkaar zoeken. Weinigen van hen zouden deze periode overleven.

De puinhopen van het getto van Warschau (https://www.infocenters.co.il/gfh/notebook_ext.asp?book=100029&lang=eng)

Volgens getuige Engelsman is Ary eind november 1943 of begin december doodgeschoten in kamp Warschau doodgeschoten. Zijn overlijdensdatum is vastgesteld op 15 december 1943. Ary Bonn was 20 jaar.

Na de oorlog werd in de krant van 28 september 1945 om inlichtingen gevraagd over Ary Bonn, zijn vrouw Sonja Bonn-Polak en over Ary’s ouders Daniel en Rebecca door dochter en (schoon)zus Suze. Zij overleefde de oorlog. Daniel en Rebecca Bonn- Baune stierven op dezelfde dag, op 28 mei 1943, in Sobibor.

INLICHTINGEN gevraagd omtrent. "De waarheid". Amsterdam, 28-09-1945, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 24-07-2025, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010851151:mpeg21:p002

Sonja’s vader Joseph Polak is omgekomen in Auschwitz op 31 januari 1943. Hij was 48 jaar oud. Sonja’s moeder Jenny Polak-Kanter stierf al eerder in Auschwitz, op 24 september 1942. Zij was 47 jaar oud.

Pauline Broekema en Helma Coolman schreven over het concentratiekamp Warschau het boek ’In het puin van het getto’.

Herinneringscentrum Kamp Westerbork
  • Herinneringscentrum Kamp Westerbork
  • Oosthalen 8, 9414TG Hooghalen
  • Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.