Vanuit Stadskanaal en de omliggende dorpen Mussel, Musselkanaal en Onstwedde werden tijdens de oorlog 136 Joden weggevoerd en vermoord. Zij worden herdacht met een monument aan de Navolaan in Stadskanaal waarop alle namen te lezen zijn en sinds 2013 ook met struikelstenen op de plaats waar zij woonden. In het schooljaar 2021-2022 verdiepten leerlingen van de Scholengemeenschap Ubbo Emmius zich in de verhalen bij deze namen.
Sara Lezer-Leviet
- Voornaam
- Sara
- Achternaam
- Lezer-Leviet
- Geboortedatum
- 28 april 1895
- Geboorteplaats
- Veendam
- Sterfdatum
- 28 januari 1944
- Sterfplaats
- Auschwitz
Sara Leviet werd geboren in Veendam op 28 april 1895. Ze was een dochter van Bernard Leviet (1846-1915), dansleraar en muzikant, en Rachel Leviet Hoogstraal, (1856–1943). Sara had twee zussen en een broer. Sara trouwde op 16 januari 1929 met Jonas Lezer (19-02-1898). Op 1 oktober 1934 werd hun dochter Elsien (Ellie) geboren.
Sara werkte als onderwijzeres aan de Openbare School te Ommelanderwijk. Jonas was vee- en vleeshandelaar. Vroeger mochten Joden niet veel beroepen doen, ze mochten alleen hele ’vrije’ beroepen doen, handelaar zijn viel daar onder. Het gezin woonde aan de Ommelanderwijk 103 te Veendam. Allegonda, de zus van Jonas woonde bij hen in huis.
Nadat in september 1941 de Joodse leerlingen niet langer naar school mochten werd er een Joodse school opgericht in Stadskanaal. Sara Lezer-Leviet was daar onderwijzeres.
Sara zou te zien zijn in een filmfragment uit 1941. Amateurfilmer Jacob Bramson filmde o.a. bij de synagoge in Veendam. Sara is de linker dame van de twee vrouwen in beeld.
Bron: https://www.apparatusjournal.net/index.php/apparatus/article/view/85/407
Sara werkte als onderwijzeres aan de Openbare School te Ommelanderwijk.
Op de persoonskaart van Sara staat eind december 1942 genoteerd: VOW (Vertrokken Onbekend Waarheen). Sara, Jonas en Ellie waren ondergedoken. Via de huisarts Heerd uit Veendam hadden ze een onderduikplaats bij het gezin van Hendrik Bos aan de Brinklaan in Schildwolde gekregen. Door verraad zijn de drie gezinsleden Lezer op 6 oktober 1943 opgepakt en als strafgeval naar kamp Westerbork overgebracht. Het gezin verbleef in de strafbarak, nummer 67.
Op 25 januari 1944 zijn Sara, Jonas en Elly vanuit Westerbork op transport gesteld naar Auschwitz. Op 28 januari 1944 zijn de drie in Auschwitz vermoord. Sara was toen 48 jaar.
