Vanuit Stadskanaal en de omliggende dorpen Mussel, Musselkanaal en Onstwedde werden tijdens de oorlog 136 Joden weggevoerd en vermoord. Zij worden herdacht met een monument aan de Navolaan in Stadskanaal waarop alle namen te lezen zijn en sinds 2013 ook met struikelstenen op de plaats waar zij woonden. In het schooljaar 2021-2022 verdiepten leerlingen van de Scholengemeenschap Ubbo Emmius zich in de verhalen bij deze namen.

Saartje Wallage

Saartje Wallage is geboren op 16 juli 1924 in Groningen. Over haar vader is niets bekend. Haar moeder was Jetta Wallage, geboren op 19 februari 1901. Saartje had een jongere broer, Jacob Wallage, geboren op 4 augustus 1928. Op 3 februari 1932 trouwde Saartjes moeder met Wilhelm Jacques Does, geboren in Paramaribo, 16 december 1896. Uit dat huwelijk werden 5 kinderen geboren. Jetta woonde met Wilhelm in Amsterdam aan de Reguliersdwarsstraat en vanaf 1939 aan de Nieuwe Kerkstraat. Jetta Wallage kwam op 27 mei 1943 vanuit Amsterdam in kamp Westerbork terecht waar ze verbleef in barak 57. Vanwege haar huwelijk met een niet-Joodse man werd ze op 12 augustus 1943 weer ontslagen uit kamp Westerbork. Ze overleefde de oorlog en overleed in 1994.

Saartje was niet mee naar Amsterdam, maar woonde bij haar opa in Stadskanaal. Haar opa was Jacob Wallage, geboren op 15 april 1875. Zijn eerste en zijn tweede vrouw waren al overleden in respectievelijk 1925 en 1941. Saartje woonde met haar opa aan de Hoofdkade 128 in Stadskanaal. Opa Jacob was paardenslager geweest. Saartjes broertje Jacob was opgenomen in het pleeggezin De Groot in Amersfoort. Tijdens de oorlog doken zij onder, maar werden verraden. Jacob Wallage kwam als strafgeval op 5 februari 1944 aan in kamp Westerbork en verbleef in barak 67. Op 3 maart is hij gedeporteerd naar Auschwitz. Wat er daarna precies met hem is gebeurd is onduidelijk. Zijn sterfdatum is later vastgesteld als zijnde 31 juli 1944, Midden-Europa. Hij werd 15 jaar.

Saartje is met haar opa op 12 november 1942 in kamp Westerbork aangekomen. Uit aantekeningen blijkt dat de man van haar moeder nog geprobeerd heeft om haar op basis van het gemengde huwelijk van haar moeder vrij te krijgen uit kamp Westerbork. Omdat hier langere tijd overheen ging en Saartje al na een week weer vertrok uit Westerbork heeft dit niets opgeleverd. Saartje is op 20 november 1942 naar Auschwitz gebracht. Daar is ze direct doorgestuurd naar de gaskamers. Haar sterfdatum en die van haar opa is 23 november 1942.

Aan de Hoofdkade 128 in Stadskanaal liggen struikelstenen voor hen.