Saartje Theeboom-Kropveld

Saartje Theeboom-Kropveld is geboren op 5 februari 1898 in Groningen. Ze was het vijfde kind van de negen van David Salomon Kropveld (1864- 1916) en Grietje Kropveld-Gans (1870- Auschwitz 1943). Haar vader was commissionair en het gezin woonde steeds kort in verschillende plaatsen in het land. Dat is te zien in de verschillende geboorteplaatsen van Saartjes broers en zussen: Amsterdam, Woerden, Groningen, Nijmegen en Den Haag.

Foto links: Saartje Theeboom-Kropveld. Bron: ‘Een ver-Urkte Israeliet. Het levensverhaal van ‘Japien de Joode’. Door ds. Jelle van Slooten.

Saartje Theeboom-Kropveld

Voornaam
Saartje
Achternaam
Theeboom-Kropveld
Geboortedatum
05 februari 1898
Geboorteplaats
Groningen
Sterfdatum
07 mei 1943
Sterfplaats
Sobibor

Saartje werd opgevoed in een traditioneel Joods gezin. Saartjes zuster Keetje, die de oorlog overleefde, vertelde dat moeder Grietje erop stond dat haar man op vrijdagmiddag, voor het aanbreken van de Sjabbat, weer thuis was. Wanneer Grietje dan de maaltijd voor de vrijdagavond en de Sjabbatmaaltijden klaar had, stak ze de Sjabbatkaarsen aan en sprak zij de dankzegging uit. Na de maaltijd op vrijdagavond werd er gezamenlijk gebensjt (het uitspreken van tafelgebeden). In 1917 stond moeder Grietje Kropveld-Gans er alleen voor, na het overlijden van haar man David Kropveld.

Op 20 april 1921 trouwde Saartje in Amsterdam met Abraham Theeboom. Op de huwelijksakte staat genoteerd dat Saartje ventster was en Abraham bode. Abraham Theeboom was de zevende van de acht kinderen van Izak Salomon Theeboom (1851- ?) en Lea Theeboom-Toledo ±1853- ?). Hij is geboren in Amsterdam op 23 januari 1891.

Saartje en Abraham kregen vijf kinderen, die allemaal in Amsterdam werden geboren. De oudste zoon, Isidoor, werd geboren op 6 juli 1922, dochter Greta volgde op 23 juli 1923. De jongste drie waren David, geboren op 24 juni 1924, Lea, geboren op 9 januari 1926 en Aaltje, geboren op 24 juni 1929. Op 9 februari 1937 werd de echtscheiding tussen Saartje en Abraham uitgesproken.

Op de persoonskaarten uit het stadsarchief van Amsterdam staat genoteerd dat Saartje met haar kinderen vanaf december 1938 woonde op Lepelstraat 66 III in Amsterdam, in de jaren daarvoor woonde ze op ‘diverse adressen’.

Dochter Aaltje Theeboom met Louise Stein en een onbekend meisje. In de zomer van 1941 logeerde Aaltje als genodigde gast bij de familie Stein in Naarden. Bron: Joods Monument.

Vanaf 30 mei 1941 woonde Abraham weer bij zijn gezin. Het paar hertrouwde op 30 december 1941.

In hoeverre de oorlogsomstandigheden mee hebben gespeeld in dit tweede huwelijk tussen Saartje en Abraham, is nooit meer na te gaan.

Op Abrahams archiefkaart staan tussen september 1939 en 30 mei 1941 zeven verschillende adressen genoteerd, waaronder ook een maand op de Lepelstraat 66 III bij zijn ex-vrouw en hun kinderen. Vanaf 30 mei 1941 woonde Abraham weer bij zijn gezin. Het paar hertrouwde op 30 december 1941. In hoeverre de oorlogsomstandigheden mee hebben gespeeld in dit tweede huwelijk tussen Saartje en Abraham, is nooit meer na te gaan.

Archiefkaart van Abraham Theeboom

Op 18 november 1942 kwamen drie leden van dit gezin terecht in kamp Westerbork. Dat waren Abraham en twee van zijn dochters, Greta en Lea. Op de kaarten van de Joodse Raad staat dat Greta pakster was, en achter Lea’s beroep staat: l. kamer, waarschijnlijk linnenkamer. Ze verbleven twee maanden in het kamp. Op 11 januari 1943 volgde hun transport naar Auschwitz. Abraham en Lea werden meteen na aankomst vermoord, dat was op14 januari 1943. Abraham Theeboom was 51 jaar, Lea Theeboom was 17 jaar oud. Greta zal nog even tewerkgesteld zijn. Haar overlijdensdatum is vastgesteld op 30 april 1943 in Auschwitz. Zij was 19 jaar oud.

Isidoor was de volgende die opgepakt werd, hij belandde op 19 februari 1943 in kamp Vught, wegens ‘illegaliteit’. Hij kwam op 31 maart 1943 in kamp Westerbork, in barak 57. Op zijn kaart uit Vught staat als zijn beroep kleermaker, op zijn kaart van de Joodse Raad staat ‘perser’.
Op 6 april 1943 volgde het transport van Isidoor naar Sobibor, waar hij drie dagen later, op 9 april 1943 werd vermoord. Isidoor werd 20 jaar.

David Theeboom was kantoorbediende en ook staat genoteerd dat hij huisknecht was in het rusthuis. Op 15 april 1943 kwam hij in kamp Westerbork terecht; barak nummer 60. Twaalf dagen later, op 27 april 1943, werd hij gedeporteerd naar Sobibor. David was 18 jaar oud toen hij direct na aankomst in dit kamp werd vermoord.

Ten slotte werden Saartje Theeboom-Kropveld en haar jongste dochter Aaltje op 15 april 1943 opgepakt en naar kamp Westerbork gebracht. Ze kwamen in barak 60. Op 4 mei 1943 volgde hun transport naar Sobibor, waar ze op 7 mei 1943 werden vermoord. Saartje Theeboom-Kropveld was 45 jaar, Aaltje Theeboom was 13 jaar oud.

Herinneringscentrum Kamp Westerbork
  • Herinneringscentrum Kamp Westerbork
  • Oosthalen 8, 9414TG Hooghalen
  • Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.