Vanuit Stadskanaal en de omliggende dorpen Mussel, Musselkanaal en Onstwedde werden tijdens de oorlog 136 Joden weggevoerd en vermoord. Zij worden herdacht met een monument aan de Navolaan in Stadskanaal waarop alle namen te lezen zijn en sinds 2013 ook met struikelstenen op de plaats waar zij woonden. In het schooljaar 2021-2022 verdiepten leerlingen van de Scholengemeenschap Ubbo Emmius zich in de verhalen bij deze namen.

Lazarus Stoppelman

Lazarus Stoppelman werd geboren in Onstwedde op 19 april 1901. Hij was getrouwd met Rozette Stoppelman-Hiegentlich (02-01-1900). Zij woonden in Stadskanaal aan de Burgermeester Reindersstraat 45. Lazarus en Rozette hadden geen kinderen.

De ouders van Lazarus woonden bij hen in. Zijn vader, Daniel Lazarus Stoppelman (27-07-1867), gaf dansles in Stadskanaal en omstreken en wijdde zijn leven aan muziek. Dat was geen vetpot; hij hoorde bij de laagste inkomensklasse. Wel was Daniel Stoppelman door zijn activiteiten een bekende naam in de omgeving. Dat muziek en dans belangrijk was blijkt wel uit het feit dat er een Orkest Stoppelman was waarvan Daniel deel uitmaakte samen met zijn vader, die daarnaast ook dansleraar was, en 6 broers.

Moeder Kaatje Jacobs (24-03-1860) was huisvrouw. Lazarus was door zijn vader ook geïnteresseerd geraakt in muziek. In het boek De Joodse gemeenschap in de Kanaalstreek van C.A. van der Berg en E.P. Boon is te lezen dat hij regelmatig zorgde voor de muzikale begeleiding van zijn vaders danslessen op zijn viool en later dirigent werd van het muziekkorps te Zandberg.

                                                          Nederlands Israelitisch Weekblad, 26-10-1923

Daarnaast leidde hij ook het kinderkoor ’t Ontluikend Bloempje en gaf hij les in het bespelen van verschillende muziekinstrumenten. Zijn vrouw Rozette was tot haar huwelijk onderwijzeres en liet in 1938 door middel van een advertentie weten dat zij voor zowel volwassenen, kinderen alsook moeilijk opvoedbare kinderen bereid was les te geven in weven en fröbelen.

                                                        Nederlands Israelitsch Weekblad, 25-08-1939

Lazarus Stoppelman werd met zijn vrouw en zijn ouders in het weekend van 2 tot 5 oktober 1942 overgebracht naar kamp Westerbork. In dat weekend kwamen uit heel Noord- en Oost-Nederland de Joodse mannen uit de werkkampen naar kamp Westerbork en ook hun vrouwen en kinderen moesten zich dat weekend melden. In enkele dagen groeide de kampbevolking van 2000 aan tot 17.000 mensen. Sommige werden tewerkgesteld en verbleven langere tijd in het kamp, maar verreweg de meeste kampbewoners vertrokken binnen enkele weken alweer met transporten richting Auschwitz. In de tussentijd was het in Westerbork voor de meesten van hen alleen maar wachten op wat er verder zou gaan komen. Lazarus Stoppelman, zijn vrouw Rozette, zijn vader Daniel en zijn moeder Kaatje waren anderhalve maand in Westerbork voordat ze op 20 november 1942 op transport gezet werden naar Auschwitz. Direct na aankomst werden ze alle vier vermoord. Lazarus was toen 41 jaar oud, Rozette 42, vader Daniel 75 en moeder Kaatje 82 jaar.

Aan de Burgemeester Reindersstraat in Stadskanaal liggen struikelstenen voor de familie Stoppelman.