In 2014 werden er op initiatief van de Stichting Struikelstenen Assen (http://www.struikelstenen-assen.nl/) in de Oranjestraat in Assen struikelstenen gelegd voor de weggevoerde Joden uit deze straat. Voor nummer 47 kwamen 5 stenen voor leden van de familie Levie. Jozef Levie, zijn vrouw Mietje Levie-Mozes, zoon Daniel Levie, Mietjes moeder Eva Mozes Bierman en Salomon Levie, broer van Jozef.

Foto links: Yad Vashem
(https://photos.yadvashem.org/photo-details.html?language=en&item_id=14149908&ind=0)

Eva Mozes-Bierman

Jozef Levie, geboren in Assen op 26 december 1887, was vee- en foeragehandelaar. Dat betekent dat hij naast vee ook handelde in voer en stro. Jozef woonde tot 1932 aan de Brinkstraat en vanaf 1932 aan de Javastraat 12. Hij was op 1 juni 1917 in Assen getrouwd met Mietje Levie-Mozes. Zij werd geboren op 22 november 1895 te Sleen. Hun zoon Daniël werd geboren op 4 juni 1918 en op 21 februari 1921 werd dochter Anna geboren. Zij overleefde als enige de oorlog.

In 1939 verhuisde het gezin Levie naar de Oranjestraat 47 waar ook de ouders van Mietje op datzelfde moment naar toe verhuisden.

Prov. Drentse en Asser Courant, 12-05-1939

Zij woonden eerst aan de Schoolstraat. De vader van Mietje, Daniël Mozes, overleed na een kort ziekbed in januari 1942.

Oranjestraat in Assen

Met andere Joodse mannen uit Assen moest Jozef zich op 19 juli 1942 melden op het station in Assen voor vertrek naar het Joodse werkkamp Orvelte. In de buurt van het werkkamp moesten de mannen heide ontginnen en aardappels rooien (Meer info: https://joodsewerkkampen.nl/overzicht-joodse-werkkampen/orvelte). Bij de ontruiming van het werkkamp werden de mannen op 2/3 oktober 1942 overgebracht naar kamp Westerbork. Jozef Levie verbleef daar in barak 63. In datzelfde weekend kwam ook zijn vrouw Mietje en haar moeder Eva met het grootste deel van de Joodse inwoners van Assen aan in kamp Westerbork. Ook zij werden ondergebracht in barak 63.

Zoon Daniël Levie was toen al niet meer in leven. Hij was student medicijnen in Groningen en woonde daar in het pension van de familie Van Gelder aan de H.W. Mesdagstraat. Op 1 augustus 1942 ’s avonds om 19:30 uur, werd bij de politie in Assen gemeld dat Daniel vermoedelijk spoorloos was. Op 24 juli had zijn moeder voor het laatst contact met hem gehad. Hij had een reisvergunning voor een maand die op 1 augustus afliep. Hij zou die middag naar huis komen, maar kwam niet opdagen. Aan de recherche in Groningen werd gevraagd nader onderzoek te doen. Uit naoorlogs onderzoek kwam naar voren dat Daniël van plan was om naar Zwitserland te vluchten. Hij zou onderweg opgepakt zijn en naar het kamp Pithiviers in Frankrijk zijn gebracht. Vanuit dit voormalige krijgsgevangenenkamp 80 kilometer ten zuiden van Parijs vertrokken tussen juni en september 1942 zes deportatietreinen met Joden naar Auschwitz. De naam van Daniël staat op de lijst van gedeporteerden van een transport van Pithiviers naar Auschwitz op 2 augustus 1942.

Fragment transporten van Joden vanuit Frankrijk

Hij werd, 24 jaar oud, op 5 augustus 1942 in Auschwitz omgebracht.
Op de website van de Stichting Stolpersteine Schilderswijk Groningen is een uitgebreid verhaal over Daniël Levie te lezen: https://www.stolpersteineschilderswijkgroningen.nl/slachtoffers-in-de-schilderswijk/h-w-mesdagstraat/h-w-mesdagstraat-9a/#daniel.

Jozef Levie, zijn vrouw Mietje en schoonmoeder Eva Mozes-Bierman werden vanuit kamp Westerbork op 16 februari 1943 op transport gezet naar Auschwitz en zijn daar alle drie op 19 februari 1943 vermoord.

Salomon Levie werd geboren op 15 september 1893 te Assen. Hij was de broer van Jozef en zijn bijnaam was: Saaltje. Saaltje had het Syndroom van Down. Van 1924 tot 1932 verbleef hij als patiënt in het Apeldoornsche Bosch. Daarna woonde hij bij zijn broer Jozef en schoonzus Mietje in huis. Met het grootste deel van de Joodse Assenaren en met zijn familieleden werd Salomon begin oktober naar kamp Westerbork gebracht. Op 17 januari 1943 is hij van Westerbork overgebracht naar het Apeldoornsche Bosch. Vijf dagen later is hij tijdens de ontruiming van het Apeldoornsche Bosch met de andere patiënten rechtstreeks van Apeldoorn naar Auschwitz gedeporteerd. Bij aankomst daar op 25 januari 1943 is hij vermoord. Hij werd 49 jaar.

De struikelstenen aan de Oranjestraat.