Johanna is geboren in Zutphen op 7 april 1893. Ze was de dochter van Jacob Koppel (1839-1915) en Barendina Koppel-de Bruin (1850-1930). Het gezin had acht kinderen. De oudste was Isak, geboren in 1876, daarna kwam Maurits in 1878, vervolgens Betje in 1882. Het vierde kind was Saartje in 1884, na haar kwam Leentje in 1887. Broer Henri werd geboren in 1889, Johanna was nummer zeven en na haar werd in 1895 het jongste kind Henriette geboren.
Johanna’s vader was slager en het gezin woonde aan de Lange Hofstraat 26 in Zutphen. Later bleef Johanna’s broer Henri daar met zijn gezin wonen en zette de slagerij van zijn vader voort.
Na de oorlog leefde niemand meer van de kinderen Koppel. Johanna’s zus Leentje was al in 1915 in het kraambed gestorven. De zeven anderen en hun partners overleden in Auschwitz, Sobibor en Mauthausen. Van hun kinderen overleefden er drie, terwijl twee anderen werden vermoord.

Lange Hofstraat 26 te Zutphen, nu een rijksmonument

Johanna Fonteijn-Koppel

Via de archieven van de burgerlijke stand van verschillende gemeenten is het spoor van Johanna te volgen. Waarschijnlijk vertrok ze steeds uit haar woonplaats Zutphen om eerst als dienstmeisje, later als dienstbode of huishoudster te werken.
Als 14-jarig meisje ging ze in 1907 naar Leiden. Ze woonde daar aan de Herengracht 7. Ze bleef er een half jaar voor ze naar Zutphen terugkeerde.
Vervolgens verbleef ze als 17-jarige voor 10 maanden in Dinxperlo, dat was in 1910.
Na een periode van 5 maanden in Zutphen, ging Johanna in 1911 voor 4 maanden naar Groenlo en keerde daarna weer terug naar huis.
In 1912 was ze 2 maanden in Arnhem en daarna bleef ze 3 jaar thuis in Zutphen.
Toen ze zich op 21 juli 1915 in Dwingeloo vestigde, ze was toen 22, was dat bij haar zus Leentje en haar man Salomon Duitscher. Leentje was zwanger, wellicht ondersteunde Johanna haar zus in de huishouding. Helaas beviel Leentje op 11 oktober 1915 van een levenloos kind en stierf zelf de volgende dag. Johanna bleef na Leentjes dood 2 jaar in Dwingeloo wonen. Ze keerde in 1917 voor vier jaar terug naar Zutphen.

Op 16 december 1921 vertrok ze definitief uit Zutphen, ze werd dienstbode in Rotterdam, aan de Gedempte Binnenrotte 84a. Johanna was toen 28 jaar. In het bevolkingsregister staat geschreven ‘Bij Fonteijn’. Inderdaad was op dat adres de firma ‘Fonteijn en Swart’ gevestigd. Het valt aan te nemen dat ‘Fonteijn’ familie was van haar latere echtgenoot Izaak Fonteijn.

Advertentie uit 1921

Johanna vertrok in mei 1924 naar Den Haag, waar ze ging wonen aan het Spui 227a. Een jaar later verhuisde ze naar de Stationsweg 42, ook in Den Haag. Toen was ze 32 jaar. Onbekend is bij welk gezin ze dienstbode was.

Op 6 september 1933, Johanna was 40, trouwde ze in Den Haag met Izaak Fonteijn en ze verhuisde met haar echtgenoot naar de Van Steenbergenlaan 22 in Terneuzen.

Izaak Fonteijn is geboren in Terneuzen op 10 oktober 1880. Zijn vader was Karel Fonteijn (1846-1925), zijn moeder was Naatje Fonteijn-Blok (1846-1908).
Izaaks ouders waren in 1877 getrouwd en zouden zeven kinderen krijgen. Het oudste kind kwam in 1878 levenloos ter wereld. Zoon Joseph volgde in 1879. Hij overleed in 1937. Izaak was het derde kind. Na hem kwam in 1882 Engeltje, ook zij overleed in 1937. Het vijfde kind was Saartje, geboren in 1884. Zij overleed in 1943 in Sobibor. Het volgende kind, Simon, geboren in 1886, overleed, samen met zijn vrouw en twee kinderen, ook in Sobibor, in hetzelfde jaar. Het jongste kind was Elisabeth, zij overleed jong, zij leefde van 1890 tot 1907.

Izaak Fonteijn was weduwnaar, zijn eerste vrouw, Julia Fonteijn-Berendsen was op 18 april 1933 overleden, volgens de rouwadvertentie ‘te Gheel, na een langdurig lijden.’
Gheel is hoogstwaarschijnlijk Geel in België. De stad Geel is vanouds wereldberoemd vanwege haar gezinsverpleging van psychiatrische patiënten. Wellicht was Julia een van deze patiënten.

In de Noordstraat op nummer 22 had Izaak een manufacturenwinkel. Hij had deze overgenomen van zijn vader. Het was een goedlopende zaak en aan de firma Fonteijn was nog een adres gekoppeld: de Lange Kerkstraat 2, ook in Terneuzen.
Izaak was een betrokken lid van de Terneuzense middenstand. Tijdens de feestweek in 1930 was hij secretaris/penningmeester van het organiserend comité.

 De winkel van Izaak Fonteijn aan de Noordstraat 22 in Terneuzen. Zeeuws Archief

Advertentie uit 1938

Over de oorlogsperiode van Izaak en Johanna is op de website Struikelstenen Zeeland (https://struikelstenenzeeland.nl/2018/04/04/izaak-fonteijn-en-johanna-fonteijn-koppel/) is het volgende te lezen:

Tien jaar later was het tij echter gekeerd. De Duitse bezetting had het leven drastisch veranderd. Plichtsgetrouw leverde Izaak Fonteijn in april 1941 zijn radiotoestel in, nadat het Departement van Justitie inbeslagneming van alle radio-ontvangtoestellen in het bezit van Joden had verordonneerd. Op 30 april 1942 werd zijn verlaten huurwoning aan de Van Steenbergenlaan 22 door de politie ontruimd en werden de achtergelaten eigendommen in een schip gestouwd. Isaak en Johanna waren kort hiervoor gedwongen naar Amsterdam vertrokken.

Na hun gedwongen vertrek uit Terneuzen, gingen Izaak en Johanna wonen aan de L. Bothastraat 11 III in Amsterdam.
Op 13 januari 1943 kwam het echtpaar aan in kamp Westerbork. Ze werden beiden geplaatst in barak 67, maar dat was op verschillende data: Izaak op 26 januari 1943 en Johanna kort daarna, op 1 februari 1943.
Ze verbleven een maand in het kamp. Op 23 februari 1943 werden ze op transport gesteld naar Auschwitz. Daar werden ze beiden bij aankomst, op 26 februari 1943, vermoord.

Izaak Fonteijn was 62 jaar, Johanna Fonteijn-Koppel was 49 jaar oud.

Twee Stolpersteine ter herinnering aan Izaak en Johanna Fonteijn-Koppel zijn gelegd aan de Van Steenbergenlaan 22 in Terneuzen.

 

Bron: http://struikelstenenzeeland.nl/