Jacob Monnikendam werd geboren op 20 juli 1927 te Amsterdam. Hij was de zoon van Abraham Monnikendam (17 december 1899) en Sara Kleerekoper (30 december 1898). Zijn broer Isidore is geboren op 1 juli 1925. Tot 1931 woonde het gezin in Amsterdam en in dat jaar verhuisden ze naar Hilversum waar ze een woning aan de Neptunusstraat nummer 32 betrokken.

Daar werden nog twee zusjes geboren: op 14 april 1933 Bettie en op 14 september 1939 werd Henriette geboren. Op de foto staat Jacob links vooraan met naast hem zijn broer en zusjes. Jacobs vader, Abraham Monnikendam, was net als diens vader handelsreiziger in huishoudelijke artikelen.

Jacob Monnikendam

Nadat Jacob de lagere school had doorlopen, ging hij naar het Adriaan Roland Holst College te Hilversum. Daar is hij 2 jaar naar school geweest. Nadat deze school ‘voor Joden verboden’ werd, was Jacob leerling van het Joods Lyceum in Amsterdam. Een klasgenoot die overleefde vertelt over dat schooljaar: “Mijn klas was een normale klas, met een normaal aantal leerlingen. Op de klassenfoto uit 1942 stonden er 26, maar toen waren enkele leerlingen al weggevoerd of ondergedoken. De school is pas in september 1943 gesloten, na de laatste razzia in Amsterdam. Niet dat het gebouw door de Duitsers gesloten werd, maar er waren domweg geen leraren en leerlingen meer over: iedereen was gedeporteerd of ondergedoken. De sfeer op die school heb ik als heel plezierig ervaren, ondanks de sombere en steeds somber wordende tijden. Er werd ook niet gepest. Dat was een soort ongeschreven regel, een collectief bewustzijn. Je steunde elkaar op elke denkbare manier. Als bijvoorbeeld iemand zijn best niet had gedaan omdat de grootouders waren weggehaald, dan werd daar niets van gezegd door de leraren. En als ze dat wel deden, stonden er wel leerlingen op en zeiden er wat van. (…) Gek genoeg heb ik mij in die periode op het lyceum in Amsterdam eigenlijk heel gelukkig gevoeld. Ondanks alle ellende om ons heen.”

In de loop van 1942 moesten bijna alle Joodse inwoners van Hilversum gedwongen verhuizen naar de Joodse wijk in Amsterdam. Zo ook het gezin Monnikendam. Jacob en zijn familie kwamen terecht aan de Rivierenlaan 94 al staat bij Jacob en zijn broer Isidore als laatste adres Tugelaweg 37 genoteerd. Wellicht werd het gezin dus gesplitst.

Jacobs vader was de eerste die werd opgepakt. Hij kwam op 13 maart 1943 aan in kamp Westerbork waar hij verbleef in barak 64. Op 5 mei 1943 kwamen Jacob en Isidore in kamp Westerbork aan. De broers kregen een plek in barak 55. Op 18 mei 1943 stonden de namen van Jacob en zijn vader op de transportlijst voor het transport dat die dag naar Sobibor vertrok.


Waarom Isidore achterbleef en waarom Jacob en zijn vader al moesten vertrekken terwijl moeder en de twee zusjes nog niet in Westerbork waren aangekomen is niet bekend. Twee dagen na het vertrek van Abraham en Jacob kwam Sara met haar dochters Bettie en Henriette aan in Westerbork. Zij waren opgepakt bij een nieuwe razzia in Amsterdam en behoorden bij een groep van bijna 1000 Joodse Amsterdammers die deze dag aankwamen. Net als Isidore kregen ze een plek in barak 55. Een week na haar man vertrok ook Sara met haar kinderen Isidore, Bettie en Henriette naar Sobibor.

Van de transporten die op 18 en 25 mei 1943 van Westerbork naar Sobibor vertrokken heeft niemand de oorlog overleefd. Jacob en zijn vader werden vermoord op 21 mei 1943 en de andere gezinsleden op 25 mei 1943.