“Zolang er iemand is die zich jou herinnert ben je niet verdwenen”, is het gezegde.

Maar als nagenoeg allen die een herinnering aan jou hebben vermoord zijn, is die herinnering er bijna niet. Dat is gebeurd met de nakomelingen van Elias van der Sluis (1848-1925) en Sara van der Sluis-Frank (1863-1939). Zij woonden met hun negen kinderen in Vlijmen, bij Heusden. Toen Nederland in 1940 door Duitsland werd bezet waren Elias en Sara al overleden. Ook alle broers en zusters van Elias waren al dood. Van de zes broers en zussen waren er in 1940 vijf overleden, zus Rosette overleed in 1942 op 83-jarige leeftijd in Poederoijen.

Izaak van der Sluis

Voornaam: Izaak
Achternaam: van der Sluis

Geboortedatum: 16 mei 1892
Geboorteplaats: Vlijmen

Sterfdatum: 28 mei 1943
Sterfplaats: Sobibor

Elias en Sara kregen negen kinderen: Anna (1885-1943), Esther (1886-1942), Rosa (1889-1938), Aron(1887-1943), Belnart (1890-1943), Izaak (1892-1943), Louis 1895- 1971), Sophia (1897-1943) en Benjamin (1894-1944) Op Rosa en Louis na werden ze vermoord in Oost-Europa, evenals hun echtgenoten/echtgenotes en bijna alle kinderen. Enkelen overleefden.

Izaak van der Sluis
(Collectie JCK - https://www.joodsmonument.nl/nl/page/149530/izaak-van-der-sluis)

Zoon Izaak (Vlijmen, 16 mei1892 – Sobibor, 28 mei 1943) trouwde op 16 september 1921 met Rebecca Heijmans (Den Bosch, 7 maart 1894 – Sobibor, 28 mei 1943) en ze kregen twee kinderen: Karel (Den Bosch, 5 oktober 1922 – Sobibor, 9 juli 1943) en Sara Catharina (Den Bosch, 17 november 1929 - Sobibor, 28 mei 1943)

De ouders van Rebecca waren voor het begin van de oorlog overleden. Zij had een broer, Heijman Karel, die evenals zijn vrouw en twee kinderen in 1943 in Sobibor werden vermoord.

Izaak was kok en slager en woonde met Rebecca en hun twee kinderen in de Van Noremborghstraat in Den Bosch. Izaak, Rebecca en Sara zijn op 9 april 1943 naar kamp Vught gegaan. Van daar werden ze op 24 mei 1943 naar kamp Westerbork vervoerd. Daar waren ze één nacht en gingen de volgende dag, op 25 mei, op transport naar Sobibor. Na aankomst op 28 mei 1943 werden ze meteen vermoord.

Fragment van de transportlijst van 25 mei 1943 (https://www.archieven.nl/nl/zoeken?mivast=0&mizig=210&miadt=298&miaet=1&micode=804&minr=1030091&miview=inv2)

Karel werd tewerkgesteld in het buitencommando Moerdijk.

Karel van der Sluis
collectie JCK - https://www.joodsmonument.nl/nl/page/149527/karel-van-der-sluis

Dit was een buitenkamp van kamp Vught. Er werkten daar Joden en politieke gevangenen. De Joodse mensen werden ingezet bij het graven van tankvallen in Zuid-Holland en de Westhoek van Noord-Brabant. De werkomstandigheden waren slecht, er werd geweld toegepast en de verblijven waren klein en vies. Karel was in Moerdijk tot begin juli 1943, ging vandaar op 3 juli naar kamp Westerbork en op 6 juli op transport naar Sobibor. Daar werd hij op 9 juli 1943 vermoord.

https://www.archieven.nl/nl/zoeken?mivast=0&mizig=210&miadt=298&miaet=1&micode=804&minr=1030091&miview=inv2

“Zolang er iemand is die zich jou herinnert ben je niet verdwenen”, is het gezegde."

Het enige kind van de grootouders van Karel, Elias en Sara, dat in leven bleef was zoon Louis. (Vlijmen 1895- Arnhem 1971). Die was in 1926 getrouwd met Lea van Dijk (Geffen 1926 – Arnhem 1988). Beiden overleefden de oorlog. Ze kregen een zoon, Elias Isidor (Den Bosch 1928 – Toronto 2016) Elias trouwde met Esther Polak (Epe 1926) op 4 april 1954 in Deventer. Daarna zijn ze naar Canada geëmigreerd waar ze in 1957 en 1961 twee zonen kregen: Louis en Joel, die beide in Toronto geboren werden. Louis trouwde en kreeg in Toronto vijf kinderen in de jaren tussen 1983 en 2002. Joel kreeg ook vijf kinderen, deels in Ontario, deels in Ohio (USA).

Of de kleinkinderen van Louis, de broer van Izaak, nog enige kennis hebben van het verleden en lot van hun familie in Nederland is niet te achterhalen.

In Den Bosch zijn voor het huis aan de Van Noremborghstraat vier struikelstenen gelegd voor Izaak, Rebecca, Karel en Sara van der Sluis.

De struikelstenen voor de familie Van der Sluis - Foto door Olaf Smit
(https://www.struikelstenen-shertogenbosch.nl/?portfolio=mei-2023-in-en-rond-het-centrum-van-den-bosch-73-stenen)

Izaak van der Sluis

“Zolang er iemand is die zich jou herinnert ben je niet verdwenen”, is het gezegde."

Portretten

Meer van Kamp Westerbork

Blijf op de hoogte