Izaak Fonteijn

Izaak Fonteijn is geboren in Terneuzen op 10 oktober 1880. Zijn vader was Karel Fonteijn (1846-1925), zijn moeder was Naatje Fonteijn-Blok (1846-1908).
Izaaks ouders waren in 1877 getrouwd en zouden zeven kinderen krijgen. Het oudste kind kwam in 1878 levenloos ter wereld. Zoon Joseph volgde in 1879. Hij overleed in 1937. Izaak was het derde kind. Na hem kwam in 1882 Engeltje, ook zij overleed in 1937. Het vijfde kind was Saartje, geboren in 1884. Zij overleed in 1943 in Sobibor. Het volgende kind, Simon, geboren in 1886, overleed samen met zijn vrouw en twee kinderen ook in Sobibor, in hetzelfde jaar. Het jongste kind was Elisabeth, zij overleed jong, zij leefde van 1890 tot 1907.

Izaak Fonteijn

Voornaam
Izaak
Achternaam
Fonteijn
Geboortedatum
09 oktober 1880
Geboorteplaats
Terneuzen
Sterfdatum
26 februari 1943
Sterfplaats
Auschwitz

Op 22 juni 1910 trouwde Izaak in Wisch (Gld) met Julia Berendsen. Julia was toen 25, ze was de dochter van een slager. Op diezelfde datum trouwde Izaaks broer Joseph met Julia’s jongere zuster Hendrijetta. Zowel bij Izaak als bij Joseph stond bij hun huwelijk het beroep koopman genoteerd.
Julia overleed op 18 april 1933, de rouwadvertentie vermeldt dat ze in Gheel overleed, ‘na een langdurig lijden.’ Gheel is hoogstwaarschijnlijk Geel in België.
De stad Geel is vanouds wereldberoemd vanwege haar gezinsverpleging van psychiatrische patiënten. Wellicht was Julia een van deze patiënten.

Op 6 september 1933 trouwde Izaak opnieuw. De bruiloft was in Den Haag en zijn nieuwe vrouw was de 40-jarige Johanna Koppel. Johanna is geboren in Zutphen op 7 april 1893. Net als Julia was ook zij een slagersdochter. Johanna’s beroep was huishoudster. Zij vertrok uit Den Haag naar Terneuzen naar Izaaks woning aan de Van Steenbergenlaan 22 in Terneuzen.

Johanna was de dochter van Jacob Koppel (1839-1915) en Barendina Koppel-de Bruin (1850-1930). Het gezin had acht kinderen. De oudste was Isak, geboren in 1876, daarna kwam Maurits in 1878, vervolgens Betje in 1882. Het vierde kind was Saartje in 1884, na haar kwam Leentje in 1887. Broer Henri werd geboren in 1889, Johanna was nummer zeven en na haar werd in 1895 het jongste kind Henriette geboren.
Johanna’s vader was slager en het gezin woonde aan de Lange Hofstraat 26 in Zutphen. Later bleef Johanna’s broer Henri daar met zijn gezin wonen en zette de slagerij van zijn vader voort.
Na de oorlog leefde niemand meer van de kinderen Koppel. Johanna’s zus Leentje was al in 1915 in het kraambed gestorven. De zeven anderen en hun partners overleden in Auschwitz, Sobibor en Mauthausen. Van hun kinderen overleefden er drie, terwijl twee anderen werden vermoord.

Tien jaar later was het tij echter gekeerd. De Duitse bezetting had het leven drastisch veranderd.

Op de website Struikelstenen Zeeland (https://struikelstenenzeeland.nl/2018/04/04/izaak-fonteijn-en-johanna-fonteijn-koppel/) is over Izaak Fonteijn het volgende te lezen:

Izaak had inmiddels in Terneuzen de manufacturenhandel van zijn vader overgenomen. Maar waar vader Karel er nog elke dag op uit trok met een wagen vol ‘ellegoed’ om in Terneuzen en omgeving zijn waren te verkopen, richtte Izaak een winkel aan de Noordstraat 22 in.

De winkel van Izaak Fonteijn aan de Noordstraat 22 in Terneuzen. Zeeuws Archief

Aanvragen uit 1930 voor vergunningen voor de bouw van een magazijn achter de winkel en het aanbrengen van een dubbel etalageraam in de gevel van dit pand wijzen erop dat de zaken goed gingen. Ook de bouw van een aparte autobox aan de Nieuwediepstraat in 1932 en het veelvuldig plaatsen van advertenties in de krant duiden hierop.

Advertentie uit 1938

Een van de hoogtepunten zal voor Izaak de Terneuzense winkelweek van 25 tot 30 augustus 1930 geweest zijn. Nadat de gezamenlijke winkeliers van Terneuzen hem in juli tot secretaris/penningmeester van het organiserend comité hadden benoemd, was hij voortvarend aan de slag gegaan. De Zeeuwsche Koerier van maandag 25 augustus 1930 geeft een fraai overzicht van het programma van die week. Op 25 augustus werd de aftrap gegeven met een feestelijke rondgang. Begeleid door het plaatselijk muziekgezelschap trokken bestuur en leden van het comité die avond door de stad. De dag daarop werd ‘s avonds een letterwedstrijd georganiseerd. In de etalages van de 85 deelnemende winkeliers werden die avond letters gelegd die samen de woorden ‘Winkelweek Terneuzen Klimop’ vormden. De eerste vijf personen die correct konden aangeven waar de letters lagen, ontvingen een prijs.

Woensdagmiddag werden de festiviteiten voortgezet met een reclame-optocht met praalwagens waarop 85 in het wit geklede meisjes met kroontjes van klimop de menigte toezwaaiden. Die avond was er voor de lokale kinderen een verlichte optocht met muziek georganiseerd. Donderdag- en vrijdagavond waren gereserveerd voor uitvoeringen en concerten, zaterdag werd de week afgesloten met de volksspelen ter gelegenheid van de vijftigste verjaardag van Hare Majesteit de Koningin, een concert door het muziekgezelschap ‘De Vereenigde Werklieden’ en een groot vuurwerk. Die avond werd ook de uitslag van de gehouden vlaggenwedstrijd bekend gemaakt. Wie de mooiste of grootste Nederlandse vlaggen had weten te vervaardigen uit de – door de winkeliers gestempelde! – rood-wit-blauwe strookjes die men die week in de winkels had uitgedeeld, maakte kans op allerhande fraaie prijzen. Het organiserend comité zal die zomer weinig tijd voor andere zaken hebben gehad en Izaak zal zonder twijfel alle mogelijke lof voor zijn tomeloze inzet hebben gekregen!

Advertentie in juni 40

Tien jaar later was het tij echter gekeerd. De Duitse bezetting had het leven drastisch veranderd. Plichtsgetrouw leverde Izaak Fonteijn in april 1941 zijn radiotoestel in, nadat het Departement van Justitie inbeslagneming van alle radio-ontvangtoestellen in het bezit van Joden had verordonneerd. Op 30 april 1942 werd zijn verlaten huurwoning aan de Van Steenbergenlaan 22 door de politie ontruimd en werden de achtergelaten eigendommen in een schip gestouwd. Isaak en Johanna waren kort hiervoor gedwongen naar Amsterdam vertrokken.

Na hun gedwongen vertrek uit Terneuzen, gingen Izaak en Johanna wonen aan de L. Bothastraat 11 III in Amsterdam.
Op 13 januari 1943 kwam het echtpaar aan in kamp Westerbork. Ze werden beiden geplaatst in barak 67, maar dat was op verschillende data: Izaak op 26 januari 1943 en Johanna kort daarna, op 1 februari 1943.
Ze verbleven een maand in het kamp. Op 23 februari 1943 werden ze op transport gesteld naar Auschwitz. Daar werden ze beiden bij aankomst, op 26 februari 1943, vermoord.

Izaak Fonteijn was 62 jaar, Johanna Fonteijn-Koppel was 49 jaar oud.

Twee Stolpersteine ter herinnering aan Izaak en Johanna Fonteijn-Koppel zijn gelegd aan de Van Steenbergenlaan 22 in Terneuzen.

Bron: http://struikelstenenzeeland.nl/

Herinneringscentrum Kamp Westerbork
  • Herinneringscentrum Kamp Westerbork
  • Oosthalen 8, 9414TG Hooghalen
  • Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.