Vanuit Stadskanaal en de omliggende dorpen Mussel, Musselkanaal en Onstwedde werden tijdens de oorlog 136 Joden weggevoerd en vermoord. Zij worden herdacht met een monument aan de Navolaan in Stadskanaal waarop alle namen te lezen zijn en sinds 2013 ook met struikelstenen op de plaats waar zij woonden. In het schooljaar 2021-2022 verdiepten leerlingen van de Scholengemeenschap Ubbo Emmius zich in de verhalen bij deze namen.

Geertje Gudema-Meijer

Geertje Gudema werd geboren als Geertje Meijer op 8 december 1904, om 4 uur ‘s ochtends in Musselkanaal. Geertje was een dochter van Izaäk Meijer, 32 jaar en veehandelaar van beroep, en Erlina Meijer-Braaf, 32 jaar. Geertje had twee oudere en 1 jongere zusje.

Geertje is op 4 juli 1932 getrouwd met Aron Gudema (Stadskanaal 24 juni 1900). Aron en Geertje woonden samen in Musselkanaal aan de Schoolstraat 76.

                                                     Aron en Geertje op hun trouwdag met 2 bruidsmeisjes
                                                                       Uit: De joodse gemeenschap in de kanaalstreek - Berg, C.A. van der en Boon, E.P.

Op 1 oktober 1933 werd hun zoon Heiman Izaäk Gudema geboren. De man van Geertje, Aron, was veehandelaar en reed op zijn motor langs de verschillende markten. Nadat op 10 mei 1940 Nazi-Duitsland Nederland was binnengevallen volgden al snel de maatregelen tegen Joden. Zo kon Aron Gudema niet langer zijn beroep uitoefenen omdat de veemarkten voor Joden verboden waren verklaard. Toen Joden hun fietsen moesten inleveren werden er in Stadskanaal 84 fietsen ingenomen, waaronder één kinderfiets. Dat was de fiets van zoon Heiman Gudema.

Toen ook het oppakken van Joden begon dook het gezin onder in Stadskanaal. Op het moment dat ze in juni 1943 werden overgebracht naar een nieuw onderduikadres ging het fout. Op de website Joodsmonument.nl is te lezen dat op 23 juni 1943 in de buurtschap Blekslage ten oosten van Stadskanaal een landbouwer werd opgepakt vanwege hulpverlening aan de Joodse familie A. Gudema. Geertje, haar man en haar zoon waren op hun nieuwe onderduikadres verraden. Voor de veiligheid van hun onderduikers hielden de onderduikgevers hun achterdeur op slot. Omdat dit tegen het regionale gebruik inging viel dit op. Immers; bezoek kwam altijd gewoon via de open achterdeur binnenlopen. Argwaan leidde tot verraad en de familie Gudema werd met hun onderduikgever opgepakt. De onderduikgever overleefde de oorlog.

Geertje kwam met haar gezin op 8 juli 1943 in kamp Westerbork terecht, waar ze 5 dagen verbleven. Op 13 juli 1943 werden ze vervoerd naar kamp Sobibor en bij aankomst op 16 juli 1943 werden Geertje, Aron en Heiman direct vermoord.

                     Fragment van de transportlijst van 13 juli 1943.

In Musselkanaal liggen struikelstenen op de plek waar Geertje met haar gezin woonde, zodat ze niet vergeten worden.