Hartog Fresco

Hartog Fresco zou ongetwijfeld na de oorlog nog vele jaren muziek hebben gemaakt als hij niet op 41-jarige leeftijd in Auschwitz vermoord was. Hartog was violist en speelde in achtergrondorkestjes en begeleidde revue-artiesten. Dat hij hun toneelvoorstellingen en de stomme films in theater niet onverdienstelijk van muziek voorzag, schrijft de Leidsche Courant op 4 februari 1928.

Hartog Fresco

Voornaam
Hartog
Achternaam
Fresco
Geboortedatum
28 juli 1901
Geboorteplaats
Den Haag
Sterfdatum
28 februari 1943
Sterfplaats
Auschwitz

Hartog had in die dagen al een avontuurlijke periode achter de rug: nadat hij in 1921 zijn dienstplicht vervulde bij het tweede regiment van de veldartillerie, ging hij in 1924 als Kapelmeester aan boord van het schip Zeelandia 55 van de Koninklijken Hollandschen Lloyd maatschappij. Hij voer mee op de lijndienst naar Zuid Amerika; zeker in die dagen een bijzondere werkkring. Zijn verloofde Lena van der Kloot ontving uit het Argentijnse Buenos Aires een ansichtkaart waarin hij laat weten dat hij haar mist.

Muziek bleef een rol spelen in het leven van Hartog; uit brieven die hij in 1942 vanuit werkkamp Geesbrug schreef, vroeg hij om zijn viool en bladmuziek.

Op 10 december 1924 trouwen Hartog en Lena en na ruim twee jaar wordt op 8 februari 1927 in Den Haag hun eerste kind geboren: Sera (Sara). Een tweede dochter Esther (Hetty) komt op 6 augustus 1929 in Leiden ter wereld en Louis Aaron, ook wel Loekie genoemd, sluit de rij op 23 februari 1931. Daarna verhuist het gezin weer terug naar Den Haag, Hoefkade 1282, onder meer om voor de moeder van Hartog te kunnen zorgen, die invalide is. Overigens hebben Lena en Hartog niet alleen om haar zorgen; ook Hetty vraagt hun aandacht. Zij viel als klein meisje uit de kinderstoel en liep daardoor een hersenbeschadiging op. Hetty moest daardoor naar een speciale school.

Toen Hartog tijdens de oorlog niet meer als violist mocht optreden, werden andere bronnen van inkomsten gezocht. Hartog ging tegen betaling fietsbanden plakken en zijn vrouw begon een winkeltje aan huis. Onder de naam 'De Dubbeltjes Bazaar’ werd van alles voor tien cent aangeboden; variërend van zeep en kaarsen tot schoenveters. Muziek bleef een rol spelen in het leven van Hartog; uit brieven die hij in 1942 vanuit werkkamp Geesbrug schreef, vroeg hij om zijn viool en bladmuziek. Hartog belandde in het Drentse werkkamp samen met zo’n 200 andere Joodse mannen die daar tewerkgesteld werden. De avond voor zijn vertrek was de laatste keer dat het hele gezin nog compleet was.

Er is een aantal brieven van Hartog uit die laatste periode bewaard gebleven. Wellicht omdat hij ook stiekem op het werk schreef en de post meegaf aan mensen buiten het kamp.
Op 2 oktober 1942 werd het werkkamp in Geesbrug ontruimd en werden alle Joodse mannen naar Westerbork gebracht. Hartog werd van daaruit drie weken later (25 oktober) naar Auschwitz gedeporteerd, waar hij uiteindelijk op 28 februari 1943 werd vermoord. Lena en alle drie de kinderen kwam enkele maanden later, alle vier op 11 juni 1943, in Sobibor om het leven.

Herinneringscentrum Kamp Westerbork
  • Herinneringscentrum Kamp Westerbork
  • Oosthalen 8, 9414TG Hooghalen
  • Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.