Vanuit Stadskanaal en de omliggende plaatsen zijn tijdens de oorlog meer dan 130 Joden weggevoerd en vermoord. Zij worden herdacht in de buurt met onder andere monumenten en struikelstenen. Er zijn ook flink wat Joden vermoord die ten tijde van de oorlog niet meer in Stadskanaal of omgeving woonden, maar er wel waren geboren en opgegroeid. Zij waren vertrokken naar andere plaatsen en werden van daar naar kamp Westerbork overgebracht en verder gedeporteerd. In dit onderzoek gingen leerlingen van Scholengemeenschap Ubbo Emmius op zoek naar de verhalen achter deze mensen.

Fieka Leezer

 Fieka Leezer werd geboren op 6 december 1915 in Onstwedde.

Burgerlijke Stand.. "Nieuwe Veendammer courant". Wildervank, 16-12-1915.
Geraadpleegd op Delpher op 14-01-2025, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMVEEN01:000080132:mpeg21:p006

Samen met haar ouders, broers en zus, woonde Fieka in Veendam. Het gezin Leezer bestond uit vader Daniël Leezer, moeder Regina van Delft, broer Heiman (28 mei 1912 in Odoorn geboren), zusje Roza (18 september 1920 in Wildervank geboren) en broertje David (24 maart 1926 in Wildervank geboren) en natuurlijk Fieka zelf. Daniël en Regina waren op 22 augustus 1911 in Onstwedde getrouwd.

Op het moment dat de nazi’s Nederland binnenvielen woonde de familie Leezer aan het Boven Westerdiep 263 in Veendam. Hier woonden veel Joden in die tijd, ook veel leeftijdsgenoten van de kinderen. Het kan dus zijn dat de kinderen vrienden hadden in de straat en dat ze misschien soms ook wel samen speelden. De oudste broer, Heiman, woonde toen al niet meer bij het gezin Leezer maar aan de Boermastraat 10, Veendam. Fieka Leezer werkte als dienstmeisje. Haar vader Daniel was pakhuisknecht. Zusje Roza werkte als fabrieksarbeidster. Moeder Regina zal huisvrouw zijn geweest, van haar zijn geen andere werkzaamheden bekend.

Het eerste slachtoffer van het nationaalsocialisme in de familie Leezer was de oudste zoon, Heiman. Van 17 juli 1942 tot 8 august 1942 zat hij gevangen in kamp Amersfoort. Vandaar is hij naar Mauthausen gedeporteerd waar hij op 13 augustus 1942 om 8:30 uur ‘s ochtends, dat is vijf dagen na vertrek uit Amersfoort, is vermoord. Bij doodsoorzaak staat genoteerd dat hij ‘op de vlucht is neergeschoten’.

https://collections.arolsen-archives.org/en/document/1584162

Op 3 oktober 1942 is Fieka in kamp Westerbork aangekomen, samen met haar zusje Roza. Ruim drie weken later zijn zij beide op transport gezet naar Auschwitz waar ze beide direct na aankomst zijn vermoord op 29 oktober 1942 in dit vernietigingskamp. Fieka was toen 26 jaar en Roza 22 jaar.

Overlijdensakte Fieka Leezer
(https://www.allegroningers.nl/zoeken-op-naam/deeds/8053e17a-2967-504a-7d8a-418ee937f840)

Ook David werd vermoord in Auschwitz: op 20 januari 1943 vindt hij daar op zestienjarige leeftijd de dood.

In datzelfde jaar 1943, in mei, zijn hun ouders gedeporteerd naar Sobibor. Op 18 mei 1943 werden zij gedeporteerd uit Westerbork en op de dag van aankomst, 21 mei 1943, zijn zij daar vermoord. Moeder Regina is 55 jaar geworden en vader Daniel 57 jaar.

De trieste balans die na de oorlog opgemaakt kon worden, was dat van de familie van Fieka, alleen een tante van vaderskant de oorlog overleefd heeft en een neefje van moeders kant.

In Veendam zijn herdenkingsstenen geplaatst voor de familie Leezer:
https://www.tracesofwar.nl/sights/89062/Herdenkingsstenen-Boven-Westerdiep-263.htm