Een overlevende vertelde over het transport van 14 september 1943 van Westerbork naar Auschwitz : ‘De trein kwam in de vroege ochtend van 16 september aan. Bij het aanbreken van de dag vond de selectie plaats. Er werd luid geschreeuwd: raus, raus, en een oude vrouw die weigerde haar handtas af te geven kreeg met een ijzeren staaf een klap op haar hoofd. De mannen en vrouwen moesten zich afzonderlijk opstellen op een afstand van 300 meter. Vervolgens moesten zij langs een S.S.-man lopen, die naar links of rechts wees.’

Er werden 233 mannen tussen de 18 en 45 jaar geselecteerd voor dwangarbeid. Bij de selectie van de vrouwen werden gehuwde vrouwen en ongehuwde vrouwen gescheiden. De gehuwde vrouwen moesten naar het Experimentenblok, op hen werden proeven gedaan. De niet geselecteerden werden meteen naar de gaskamers gebracht. Onder hen ook Eugen Fromm en zijn vrouw Jenny.

Foto links: Eugen Fromm ((https://gedenkbuch.muenchen.de/)

Eugen Fromm

Eugen Fromm is op 6 juli 1877 in Augsburg geboren. Hij was gehuwd met Jenny Hockenheimer, die op 23 oktober 1888 te Hockenheim geboren werd.

Jenny Hockenheimer
(https://gedenkbuch.muenchen.de/)

Eugen Fromm studeerde medicijnen en werd een – sociaal geëngageerde - kinderarts. Officieel werd hij in 1902 toegelaten en stelde ook in dit jaar zijn proefschrift op. De vakopleiding vond plaats van 1901 tot 1905 o. a. in het zuigelingentehuis Dresden (Schloßmann), de academische kinderkliniek Wien (Escherich) en de academische kinderkliniek München (v. Ranke). In 1905 vestigde hij zich in München en specialiseerde hij zich in de zuigelingenzorg. Van 1905 tot 1908 hield hij kosteloze spreekuren voor mensen die de zorg niet zelf konden betalen. Op verzoek van zijn collega's had hij dit moeten stoppen, omdat zij van mening waren dat de gratis zorg misbruikt zou worden door mensen die het wel konden betalen.

Vervolgens begon Eugen Fromm in zijn eigen praktijkruimten van 1905 tot 1915 een consultatiebureau voor zuigelingenzorg. Van 1912 tot 1922 bestuurde hij de zuigelingenafdeling van de katholieke opvoedingsinrichting Thalkirchen. In het consultatiebureau (Sendlinger Oberfeld) van de provinciebond voor zuigelingenzorg werkte hij vanaf 1914. Tijdens de jaren 1914 – 1918 had hij de geneeskundige leiding over een noodziekenhuis (Kriegsnotkrippe) van de ‘Krippenverein’ München over. In 1927 werd Eugen Fromm benoemd tot Sanitätsrat. Het lidmaatschap van de DGfK (Duitse genootschap voor kindergeneeskunde) heeft hij op 26 april 1933 moeten opzeggen.

Fromm was één van de mannen die tijdens de geweldadigheden in de Reichskristallnacht werd opgepakt. Op 10 november 1938 werd hij naar het concentratiekamp Dachau gestuurd.

Inschrijving van Eugen Fromm in het kamp Dachau. https://arolsen-archives.org/

Op 25 november werd hij daaruit weer vrijgelaten op voorwaarde dat hij Duitsland zou verlaten.

Melding van de vrijlating van Eugen Fromm uit Dachau
(https://arolsen-archives.org/)

Op 4 januari 1939 emigreerde Eugen Fromm met echtgenote Jenny Hockenheimer naar Nederland. Het echtpaar Fromm kwam eerst in Wassenaar terecht en woonde later in Utrecht aan de Wittevrouwensingel 46. In maart 1942 volgde verhuizing naar Amsterdam waar ze woonden aan de Jekerstraat 29. Het laatste adres van de Fromms was de Uiterwaardenstraat 85.

Van daar zijn ze op 9 maart 1943 overgebracht naar kamp Westerbork. Zoon Kurt was al in 1929 naar Rotterdam gekomen. Hij werkte als koopman in katoen en woonde in de jaren dertig ook in Den Haag en later Wassenaar. Hij overleefde de oorlog en trouwde na de oorlog met Marianne Happ die in onderduik ook de oorlog had overleefd.

Eugen en Jenny Fromm zijn een half jaar in kamp Westerbork gebleven. Het langere verblijf had wellicht te maken met Fromms inzet voor Duitsland in de Eerste Wereldoorlog. Op 14 september 1943 werden ze toch naar Auschwitz gedeporteerd. Philip Mechanicus schrijft over die dag en dat transport in zijn dagboek het volgende:

Het transport is weer achter de rug: duizend man. Enige kleine variaties vallen aan te tekenen. Ongeveer honderd Alte Kamp-Insassen zijn meegegaan: het begin van de liquidatie van het oude kamp, dat vier jaar geleden bevolkt werd met Joodse vluchtelingen uit Duitsland. Veel verdriet bij de achterblijvende Duitse Joden, wier leven sterk verbonden was met hen, die nu zijn vertrokken en met wie zij lang samenwoonden in kleine barakken.
Het is duidelijk merkbaar, dat het kamp leeg raakt: weinig wandelaars op straat.

Eugen Fromm en Jenny Fromm-Hockenheimer zijn direct bij aankomst in Auschwitz vermoord. 

Collectie HcKW

In november 1943 meldt de postdienst van kamp Westerbork dat er een brief is voor Eugen Fromm, maar omdat de geadresseerde er niet meer is kan de brief worden opgehaald door familie of vrienden.