Elisabeth Dorothea Hamburger is geboren op 28 oktober 1891 in Frankfurt am Main. Ze studeerde rechten en werd jurist. Ze trouwde met Julius Schmitt en ze kregen twee zoons. Hun zonen wilden zij graag op een buitenlands internaat plaatsen, maar Elisabeth en Julius hadden niet de middelen om twee kinderen naar het buitenland te laten gaan. Haar ene zoon verbleef al op de Quakerschool in Eerde. Elisabeth zou ook moeten emigreren en op de één of andere manier een baan in het buitenland moeten vinden voor extra inkomsten.

Elisabeth Schmitt

Altijd fantasierijk en snel met plannen, schreef ze aan mevrouw Petersen van de Quakerschool om te vragen of de groeiende school mogelijk een plaats voor haar zou hebben. Ze bood aan om zonder loon te werken als ook haar andere zoon in Eerde werd aangenomen. Elisabeth zou daar goed op haar plek zijn want na haar promotie in Heidelberg was ze geïnteresseerd geraakt in problemen van adolescenten en ze had geleerd werk en gezin te combineren. Haar verzoek kwam op het juiste moment. De groeiende school had een tweede huismoeder nodig en in de zomer van 1935 aanvaardde Elisabeth deze functie. Zij was op dat moment 44 jaar oud. Door de leerlingen werd ze al snel Schmittie genoemd. Zij was voor veel van de leerlingen een moederfiguur. Later ging zij ook lesgeven in wiskunde. Elisabeth was er vanuit principe streng op tegen om de wet te overtreden. Tijdens de oorlog had ze dan ook tijd nodig om zich aan te passen aan de wetteloze manieren die langzaam in het bezette leven doordrongen. Zo was ze bijvoorbeeld streng tegen onderduiken. Haar leerlingen moesten beloven dat niet te doen.

Quakerschool in Eerde

Op 1 september 1941 kregen ook de Joodse leerlingen direct te maken met de maatregelen tegen Joden: met ingang van het nieuwe schooljaar mochten de Joodse leerlingen niet meer naar openbare scholen. Vlakbij het kasteel waar de Quakerschool in zetelde werd in villa De Esch een Joodse school ingericht voor de leerlingen uit Ommen, Den Ham en het Quakerinternaat. Elisabeth, die meeverhuisde, was zelf redelijk beschermd, wegens haar huwelijk met een niet-Joodse man en werd vanwege dit gemengde huwelijk in eerste instantie niet vervolgd. Haar leerlingen die inmiddels in kamp Vught en later Westerbork terecht waren gekomen, stuurden haar regelmatig brieven en zij stuurde brieven en pakketje terug. In 1944 werd ze dan toch opgepakt en weggevoerd naar kamp Westerbork. Op 1 april 1944 kwam ze aan in het kamp. Ze verblijft enkele dagen in barak 70 en werd op 9 april al weer ontslagen. Ze overleefde. Na de oorlog emigreerde Elisabeth samen met haar zoon Richard naar haar andere zoon Hans, die al in Chicago woonde. Elisabeth overleed daar in 1974.

 

In 2007 deden leerlingen van het Vechtdalcollege in Ommen onderzoek naar de Joodse docenten en leerlingen die tijdens de oorlog verbleven op de Quakerschool op het landgoed Eerde bij Ommen. Toen de dreiging toenam dook een deel van hen onder terwijl anderen werden weggevoerd. De resultaten van het onderzoek werden gepresenteerd in een tentoonstelling in het Herinneringscentrum Kamp Westerbork en in door de leerlingen geschreven Westerborkportretten. Veel meer informatie en foto’s over dit onderwerp zijn te vinden op de website www.oudommen.nl.