Rond 1860 woonden er in Sleen 51 Joodse inwoners op een totale bevolking van ruim 2200 personen. Dit aantal liep in de jaren daarna snel terug, vooral door de opkomst van Emmen dat meer een centrumfunctie kreeg. In 1900 woonden er nog 27 Joden in Sleen en aan het begin van de oorlog was dat verder gekrompen tot nog maar één Joods gezin; de familie Heckscher. Vader, moeder en hun twee zonen doken onder, werden ontdekt, opgepakt, weggevoerd en vermoord. Het gezin wordt met een monument bij de kerk in Sleen in herinnering gehouden.

De familie Heckscher

De familie Heckscher woonde aan de Menso Altingstraat nummer 16 (destijds Sleen A7). Izaak Heckscher was op 25 augustus 1930 getrouwd met Elsina Jozep.

                                                 fragmenten van de trouwakte

Izaak Salomon Heckscher was geboren in Sleen op 10 april 1904. Elsiena Geertina Jozep werd geboren in Onstwedde op 7 februari 1906.

                                                                 Izaak en Elsina Heckscher

Het echtpaar kreeg twee zonen. Meijer, vernoemd naar zijn opa, werd geboren op 12 september 1932 en Rolf op 18 februari 1936.

Izaak Heckscher had een manufacturenzaak die hij van zijn vader Meijer Hekscher had overgenomen.

 Emmer Courant, 27 oktober 1939

Verder was hij actief bij de korfbalvereniging, de motorfietsclub en de muziek- en toneelvereniging en stond bekend om zijn bijzondere gevoel voor humor.

Prov. Drentsche en Asser Courant, 31-08-1935

In de zomer van 1939 moest Izaak zich als gevolg van de mobilisatie weer melden voor militaire dienst zo blijkt uit een opmerking in zijn advertentie in de Emmer Courant van 29 september 1939.

Meijer zat aan het begin van de oorlog op de openbare school in Sleen, Rolf was hiervoor nog te jong.

 Meijer (links) en Rolf (rechts) Heckscher met een buurmeisje en buurvrouw

Volgens het bevolkingsregister vertrok Meijer op 12 september 1941 naar Assen: hij was toen nog geen negen jaar oud. Aannemelijk is dat Meijer verhuisde vanwege de maatregel dat Joodse kinderen niet langer op openbare scholen mochten blijven en Meijer in Assen naar een Joodse school moest. Zijn opa en oma Hekscher woonden in Assen en Meijer verbleef bij hen aan de Oranjestraat 15.

  Oranjestraat Assen

Ruim een jaar later, op 25 november 1942 werd in datzelfde register opgetekend dat Isaak, Elsina en Rolf met onbekende bestemming vertrokken waren. De familie ging onderduiken. Volgens een ooggetuige doken ze eerst onder in Zweeloo en later Hoogersmilde. Uiteindelijk zijn ze verraden en opgepakt in Deventer of omgeving en via die stad naar kamp Westerbork gebracht. Op 18 juni 1943 kwam het gezin aan in kamp Westerbork. Op een overzicht van binnenkomende transporten staat dat er die dag 9 strafgevallen aankwamen uit Apeldoorn en Deventer. Het gezin Heckscher hoorde dus bij dit groepje.

Het gezin kwam in strafbarak 67 terecht. Volgens een brief die een medegevangene op 28 juni vanuit barak 67 schrijft was het: ‘overvol in de barak. Vijf personen op drie bedden. De bedden staan dicht op elkaar en de kinderen maken veel herrie.’

                                                            Zicht op barak 67 vanuit de wachttoren

Uit een aantekening blijkt dat Izaak op 31 augustus 1943 in het kamp van de afdeling die kleding verstrekte rubber laarzen in ontvangst nam.

Op 25 januari 1944 moest het gehele gezin Heckscher vanuit Westerbork op transport naar Auschwitz.

Medegevangene en journalist Philip Mechanicus schreef over dit transport: “Bij vliegende storm en gutsende regen is een transport van duizend man naar Auschwitz vertrokken, weer in beestenwagens.”

Direct na aankomst in Auschwitz zijn Elsina, Meijer en Rolf vermoord. Vader Izaak is uiteindelijk terechtgekomen in een Aussenkommando van Dachau, Mühldorf. Vanuit dit kamp werden gevangenen aan het werk gezet in de fabrieken van Messerschmitt en BMW. Op 31 maart 1945 kwam Izaak Hekscher in Mühldorf om het leven.

   Monument op de begraafplaats van het kamp Mühldorf

Sinds 2010 zijn de namen van het gezin Heckscher te lezen op een monument bij de Nederlands Hervormde kerk op de Brink in Sleen. Het monument is geadopteerd door leerlingen van basisschool De Akker die elk jaar bij de herdenking een belangrijke inhoudelijke bijdrage leveren.