Vroukje van Gelder-Dwinger

Vroukje van Gelder-Dwinger was een dochter van Jonas Dwinger (1855 – 1910) en Marianna Malka Broekhuizen (1862 - 1935). Ze is geboren op 4 april 1888 in Leeuwarden.  Vroukje trouwde op 7 juni 1913, een zaterdag, met David van Gelder, geboren op 31 juli 1884, ook in Leeuwarden. Op haar huwelijksakte staat als haar beroep boekhoudster vermeld.

Vroukje van Gelder-Dwinger

Voornaam
Vroukje
Achternaam
van Gelder-Dwinger
Geboortedatum
04 april 1888
Geboorteplaats
Leeuwarden
Sterfdatum
31 maart 1944
Sterfplaats
Midden-Europa

In deze huwelijksakte staat ook:

"Waarvan wij deze akte hebben opgemaakt en na voorlezing met de getuigen onderteekend, hebbende de bruidegom, de bruid en hunne moeders verklaard als Israelieten wegens hunnen Sabbath niet te mogen tekenen.”

Samen kregen ze twee zonen: Josua David, geboren op 9 december 1914 en Albert Jules, geboren op 29 juni 1921. Beide jongens zijn geboren in Huizum. Het gezin woonde op de Nieuweweg 3. Huizum was toen een onderdeel van de gemeente Leeuwarderadeel. In 1944 voegde de Duitse bezetter dit bij de gemeente Leeuwarden. Nu is Huizum een woonwijk van Leeuwarden.

Van de familie van Gelder is verder weinig bekend. Als beroep van David, Josua en Albert staat bij alle drie handelsagent vermeld. Verdere informatie komt uit oude krantenberichten. Daarin is te vinden dat Albert in januari 1932 een Bruintje Beer-boekje won in de Bruintje Beer-wedstrijd, hij had niet meer dan 1 fout gemaakt.

In 1936 vroeg het gezin van Gelder om een zelfstandig dagmeisje.


Joshua deed in 1932 eindexamen MULO-A en twee jaar later slaagde hij voor het examen kantoor-stenograaf.

En in 1938 ging Albert over van de tweede naar de derde klas van de HBS in Leeuwarden. Hij slaagde in juli 1940 voor zijn eindexamen HBS-A.

Op 5 augustus 1942 trouwde Albert, 21 jaar oud, met Hendrina Julia Troostwijk. Hendrina is geboren in Leeuwarden op 21 november 1924, ze was toen dus pas 17. Josua was even daarvoor, op 31 juli, getrouwd met Roosjen West. Roosjen is geboren in Wildervank op 9 november 1916.

Door te trouwen probeerden de broers klaarblijkelijk uit de handen van de nazi’s te blijven. Dit is niet gelukt, ze werden allemaal weggevoerd.

Door te trouwen probeerden de broers klaarblijkelijk uit de handen van de nazi’s te blijven.

Hendrina en Vroukjes zoon Albert. Foto: Joods Monument.

Hendrina en Albert waren ingeschreven op het adres van Alberts ouders. Josua en zijn vrouw Roosjen woonden daar ook en verder nog een broer van Alberts moeder, Aron Abraham. Op de dag van de huwelijken van zijn zonen was David van Gelder al niet meer thuis. Zijn transport naar Auschwitz was op 16 juli 1942, volgens de dodenboeken van Auschwitz is hij daar op 8 augustus 1942 omgekomen, 58 jaar oud.

Oom Aron Abraham Dwinger kwam op 24 augustus 1942 aan in kamp Westerbork en vertrok op dezelfde dag naar Auschwitz. Hij werd daar op 1 september 1942 vermoord, 48 jaar oud. Albert, zijn jonge vrouw Hendrina, Josua en Roosjen en moeder Vroukje kwamen tussen 3 en 5 oktober aan in kamp Westerbork. Ook Hendrina’s vader Cosman Troostwijk kwam toen aan, hij had waarschijnlijk vanaf augustus in een Joods werkkamp gezeten.

Op 30 oktober 1942 volgde transport naar Auschwitz. In deze trein zaten Albert en Hendrina van Gelder-Troostwijk, Josua en Roosjen van Gelder-West en Cosman Troostwijk.

Albert en Josua zijn waarschijnlijk in Cosel, ongeveer 80 kilometer ten Westen van Auschwitz, uit de trein gehaald. In Cosel werden mannen binnen een bepaalde leeftijdscategorie, meestal tussen 15 en 50 jaar, uit de trein gehaald en doorgestuurd naar kleine werkkampen in de omgeving waar de leefomstandigheden bijna altijd heel slecht waren. Van de ruim 3500 mannen die in Cosel uit de ‘Westerbork-treinen’ werden gehaald, overleefden slechts 180 de oorlog. Omdat van hen vaak na de oorlog niet precies bekend was waar en wanneer ze waren omgekomen, zie je bij hen vaak een administratieve sterfdatum en -plaats, zoals bijvoorbeeld: 31 maart 1944, Midden-Europa. Dit is ook de sterfdatum en -plaats van Albert en Josua.

Hendrina, Roosjen en Cosman werden op 2 november 1942 vermoord. Zij waren 17, bijna 26 en 57 jaar oud.
Vroukje van Gelder-Dwinger moest op 8 december 1942 op transport naar Auschwitz. Zij stierf daar op 11 december 1942, 54 jaar oud.

Herinneringscentrum Kamp Westerbork
  • Herinneringscentrum Kamp Westerbork
  • Oosthalen 8, 9414TG Hooghalen
  • Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.