Havo 4-leerlingen Max van de Schoor en Ella Boerema van het Ubbo Emmius uit Stadskanaal schreven een portret over Max Beem, een slager uit Arnhem, die uit kamp Westerbork enkele brieven stuurde die bewaard zijn gebleven.
Max Beem
‘Sinds 12 april is Westerbork bevrijd en trok tegen de avond een Canadeesche tank en panserafdeling hier binnen. Het was een ontroerend ogenblik en ik heb me niet geschaamd dat mij de tranen langs de wangen biggelden.’
Max Beem, geboren op 4 maart 1880 te Harderwijk en slager te Arnhem, dook in november 1942 onder met hulp van een anonieme vriend nadat hij gewaarschuwd was voor een grote razzia in Arnhem. Max was op 20 maart 1907 in Arnhem getrouwd met Josephine Kaufman. Met haar kreeg hij een dochter Cientje (19 december 1907) en een zoon Lazarus (19 oktober 1910). Op 12 maart 1939 overleed Josephine.
Max Beem werd opgepakt in de onderduik en kwam via het politiebureau in Zutphen op 28 november 1944 aan in kamp Westerbork. Hij werd hier zaalleider in een barak met 25 anderen. Max, zo weten we uit zijn brieven, miste zijn kinderen en maakte zich zorgen over zijn zoon, waarvan hij wist dat hij met z’n gezin eerder naar Westerbork was gebracht.
Weerzien
‘Ik kan bijna den tijd niet afwachten dat ik jullie terug zal zien en sta zeer vaak bij de slagboom uit te kijken of er voor mij geen bekenden komen.’
Na de bevrijding van kamp Westerbork besloot Max een brief aan zijn dochter te schrijven waarin hij vertelde dat hij hoopte dat ze elkaar spoedig weer terug zouden zien. Hij sprak de hoop uit dat alles goed met hen was. ‘Ik kan bijna den tijd niet afwachten dat ik jullie terug zal zien en sta zeer vaak bij de slagboom uit te kijken of er voor mij geen bekenden komen.’ Max schreef verder dat hij sinds de bevrijding al weer wat was aangekomen. Het eten smaakte veel beter en hij had veel vrienden en kennissen in het kamp, zo kon zijn dochter lezen.
Toen hij uiteindelijk kamp Westerbork mocht verlaten op 10 juni 1945, vertrok Max naar Arnhem. Eenmaal daar trof hij een puinhoop aan. Hij zei hier zelf over: ‘Beste kinderen wat ziet het er verschrikkelijk uit in ons mooie Arnhem. Veel erger als ik mij had voorgesteld.’
Max probeerde in Arnhem zijn leven weer op de rails te krijgen. Zijn dochter en haar gezin hadden de oorlog overleefd. Zijn zoon was met vrouw en dochter vermoord in Auschwitz.
Max Beem overleed in Arnhem op 14 juli 1964 op 84-jarige leeftijd.
