Marcel & Lisette Nijkerk

Jurre de Vos, leerling van de Ubbo Emmius Scholengemeenschap uit Stadskanaal, schreef een bijzondere liedtekst over Marcel en Lisette Nijkerk. Marcel en Lisette wisten door de functie van Marcel in het kampziekenhuis, tot de bevrijding van transport gevrijwaard te blijven.

Marcel & Lisette Nijkerk

Voornaam
Marcel en Lisette
Achternaam
Nijkerk

Vers 1
Al die tijd gewoon normaal
Tussen de mensen op een hele grote schaal
Niemand wist dat de wereld zou veranderen
Niemand was gefocust op de anderen
Je kon doen wat je wil
Het leven was nog niet zo kil

Marcel Nijkerk werd op 17 juli 1892 als eerste van de drie kinderen van Meijer Nijkerk (1864) en Rosalie Bloch (1870) in Amsterdam geboren. Met zusje Jeanne (1894) en broertje Gaston (1901) groeide Marcel op in een beschermde omgeving. Vader Meijer was een niet onbelangrijk man in de Amsterdamse diamantindustrie en de familie bewoonde een mooi pand aan de Amstel.

In 1930 trouwde Marcel met de eveneens uit Amsterdam afkomstige Lisette Perels (1897). Lisette was één van de zes kinderen (drie dochters en drie zonen) van zalf-fabrikant Henri Perels (1866) en zijn vrouw Marianne Boas (1870). Rond het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog woonden Marcel en Lisette in een huis aan de Euterpestraat 98.

Razzia

Op 20 juni 1943 werden Marcel en Lisette Nijkerk met hun pleegdochter Nina Lisette Bolle (1921) tijdens een grote razzia van huis gehaald.

Vers 2
Je werkte als huidarts in een praktijk
Maar even later begon het gezeik
Je mocht niet meer werken, je was anders
Het werd niet gesnapt door de omstanders
Ze vielen binnen, om te doden
Ze hadden het duidelijk gemunt op Joden

Tot hij vanwege de anti-Joodse maatregelen uit zijn functie werd ontheven, was Marcel Nijkerk een gerespecteerd huidarts. Lisette Nijkerk was van 1922 tot 1933 als verpleegster werkzaam bij de befaamde arts Samuel Mendes da Costa. Dr. Mendes da Costa schreef in maart 1943 een verklaring voor Lisette, hiermee proberend haar langer in Amsterdam én buiten Westerbork te houden.

De broer van Lisette, uitgever en reclameagent Jules (Juda) Perels - in de jaren dertig eigenaar van het eerste casino in Nederland - had tijdens de oorlog goede contacten met het georganiseerde verzet. Hij was onder andere één van de financiers van dit verzet. Het is mogelijk dat Jules zijn moeder Marianne Boas via zijn contacten aan een onderduikadres heeft geholpen - zij werd in 1944 in het zuiden van Nederland bevrijd. Marcel en Lisette doken niet onder, waarom is onbekend.

Chorus
Met de trein naar het perron
Met teveel in een wagon
Reizend ver weg van de vrijheid
Nog niet eens tijd gehad voor een afscheid

Op 20 juni 1943 werden Marcel en Lisette Nijkerk met hun pleegdochter Nina Lisette Bolle (1921) tijdens een grote razzia van huis gehaald. Met duizenden anderen werden ze overgebracht naar kamp Westerbork waar hen een verblijf in barak 55, één van grote woonbarakken wachtte. Kort na aankomst volgde goed nieuws voor Marcel en Lisette: ze waren vanwege hun emigratiepapieren voor Palestina voorlopig van transport vrijgesteld. Later volgde een plaats op de 'Stammliste'  waarmee het stel tot de oude kampingezetenen, de elite van Westerbork, ging behoren. Dit had het echtpaar Nijkerk waarschijnlijk te danken aan het werk van Marcel in het ziekenhuis van kamp Westerbork.

Pleegdochter Nina Lisette Bolle was op dat moment al naar 'het Oosten' weggevoerd. Zij werd op 13 juli 1943 naar Sobibor gedeporteerd om daar bij aankomst direct om het leven te worden gebracht. Vele andere familieleden van Marcel en Lisette Nijkerk, waaronder Marcels ouders, overleefden de oorlog eveneens niet.

Vers 3
Je werd toch nog niet vermoord,
want na verhoor moest je naar kamp noord
Je was bruikbaar voor het kamp
Niet wetend van de herkomst van de damp
Daar waar mensen werden gedood
Mensen van jong naar oud, van klein naar groot

Marcel en Lisette Nijkerk wisten uiteindelijk tot het einde van de oorlog van deportatie gevrijwaard te blijven. Kort na de bevrijding ontving het echtpaar meerdere levenstekens van (schoon)moeder Marianne Boas. Zelf waren zij eveneens in de mogelijkheid om enkele brieven naar vrienden en familie te sturen. Op 8 juni 1945 mocht het echtpaar Nijkerk kamp Westerbork vervolgens verlaten.

Marcel Nijkerk overleed op 29 augustus 1961 in Amsterdam. Hij ligt begraven in Muiderberg.

Lisette Nijkerk stierf op 1 augustus 1984. Ook zij werd op de begraafplaats in Muiderberg te ruste gelegd.

Herinneringscentrum Kamp Westerbork
  • Herinneringscentrum Kamp Westerbork
  • Oosthalen 8, 9414TG Hooghalen
  • Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.