Hermine Snoek en Hans Steinitz ontmoetten elkaar tijdens de oorlog in kamp Westerbork. Ze wisten beiden te overleven en besloten na de oorlog te trouwen.

Hermine Snoek & Hans Steinitz

Hermine Snoek

Hermine Emmy Snoek werd op 26 september 1903 in Middelburg geboren. Ze groeide op in een Joods gezien, bestaande uit haar ouders, Maurits Snoek en Rosie Meijer, en haar drie zussen, Branco Engeline, Margaretha en Isidore.

Hermine koos ervoor om na haar middelbare school aan de Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag te gaan studeren, waar ze zich richtte op de schilderkunst. Ze had een passie voor aquarelkunst en schilderde vooral landschapen en portretten.

In 1942 werd Hermine Snoek in haar woning in Den Haag opgepakt. Ze kwam op 28 november 1942 in Westerbork aan. In het kamp leerde Hermine haar toekomstige echtgenoot, Hans Steinitz, kennen.

Hans Steinitz

Adolf Louis Hans Steinitz werd op 31 augustus 1899 in Berlijn geboren. In 1938 besloot hij naar Nederland te vluchten. Hij verbleef er in meerdere vluchtelingenkampen, voordat hij in juni 1940 naar kamp Westerbork werd overgebracht.

Toen de deportaties vanuit Westerbork twee jaar later begonnen, kreeg Hans een baan bij de Joodse Raad in Amsterdam en mocht hij het kamp om die reden verlaten. Maar eind september 1943 werd Hans met het laatste transport opnieuw naar Westerbork gebracht.

Binnen het kamp kon Hans Steinitz vervolgens werk vinden. Een half jaar na zijn aankomst in Westerbork werd hij de nieuwe leider van het weeshuis. Zijn voorgangers, het echtpaar Otto en Henny Birnbaum, moesten op 15 maart 1944 met hun kinderen op transport naar Bergen-Belsen.

Het weeshuis

Het weeshuis van kamp Westerbork bevond zich in barak 35. Er was ruimte voor ongeveer 230 kinderen. De “weeskinderen” - soms opgepakte onderduikertjes wiens ouders nog steeds zaten ondergedoken - gingen totdat ze 14 jaar oud waren in het kamp naar school. In de middag werden er veel buitenschoolse activiteiten georganiseerd, zoals zingen, sporten of voetballen.

Hans Steinitz voerde strengere regels in het weeshuis in, maar onderhield toch een zorgzame en goede relatie met de kinderen. Hij was ’s ochtends steeds als eerste in de barak, en de laatste die het weeshuis ’s avonds weer verliet.

Voor zijn 45ste verjaardag ontwierp Hermine Snoek een verjaardagsalbum voor Hans, met tekeningen van het weeshuis en felicitaties van de weeskinderen. Daarin ook een gedicht in het Duits:

‘Wir alle jauchzen an diesem Tage 
Und dulden nicht den kleinsten Schmerz 
Denn es klopft voll Freude jedes Herz.   
Und uns bedeutet jeder Schlag  
„Vater Hans hat heut‘ Geburtstag“.  
Wir wünschen es sei ihm beschieden  
Glücklich zu leben und in Frieden.  
Und dieses viele Jahre noch 
Der Steinitz Hans, er lebe hoch!’

Hans Steinitz moest uiteindelijk toekijken hoe de meeste van “zijn” kinderen, één voor één, met de laatste transporten vertrokken. Een persoonlijke tragedie voor Steinitz en zijn collega’s. Veel van de verplegers stopten bijvoorbeeld met hun werk in het weeshuis nadat ze een aantal van “hun” kinderen naar de trein hadden moeten begeleiden.

Bijna vijftig kinderen werden begin september 1944 op transport naar Auschwitz en Theresienstadt gestuurd. Een week later gevolgd door een (nog) grotere groep van tientallen weeskinderen wiens identiteit onbekend was en die in Westerbork (daarom) bekend stonden als de groep van ‘Onbekende Kinderen’.

De weeshuisbarak veranderde daarna in een werkplaats voor de Grensschützpolizei.

Bevrijding

Hans en Hermine wisten uiteindelijk de bevrijding in Westerbork mee te maken. 

Op 18 juni 1945 kreeg Hermine toestemming om Westerbork verlaten. Tien dagen later mocht ook Hans het kamp uit en kon hij terugkeren naar zijn huis in Den Haag.

Op 4 februari 1947 trouwden Hermine en Hans. 

Na de oorlog maakte Hermine meerdere schilderijen onder de naam Hermine Steinitz Snoek.

Hans Steinitz is op 2 juli 1975 op 75-jarige leeftijd in Den Haag overleden. Hermine stierf op 1 maart 1997 in Den Haag. Ze was destijds 93 jaar oud.